برهم‌كنش كود شيميايي فسفره و ورمي‌كمپوست بر قابليت استفاده، شكل‌هاي فسفر و شاخص‌هاي ذرت (.Zea Mays L) در يك خاك آهكي

براي افزايش فسفر قابل استفاده خاك از كودهاي شيميايي استفاده مي‌شود، درحالي كه فسفر كودهاي شيميايي با گذشت زمان به‌شكل‌هاي با قابليت استفاده كم تبديل مي‌شود. براي افزايش قابليت استفاده فسفر آزاد شده از كودهاي فسفره مي‌توان از اصلاح‌ كنننده‌هاي آلي استفاده كرد. هدف اين پژوهش بررسي تأثير كودهاي فسفره و ورمي‌كمپوست بر قابليت استفاده و جزء‌بندي فسفر و جذب آن توسط ذرت (Zea Mays L.) در يك خاك آهكي بود. اين تحقيق به‌صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتورهاي آزمايش شامل كود شيميايي فسفر (صفر و 50 ميلي‌گرم بر كيلوگرم فسفر) و ورمي‌كمپوست (صفر و يك درصد وزني) بود. پس از دو ماه كشت در گلخانه، بخش هوايي ذرت برداشته و شاخص‌هاي گياه ذرت (غلظت، ماده خشك و جذب) تعيين شد. سپس، از خاك گلدان‌ها نمونه‌برداري و فسفر قابل استفاده و شكل‌هاي فسفر به‌روش تغييريافته هدلي و همكاران (1982) تعيين شد. نتايج نشان داد كه برهم‌كنش كود شيميايي فسفره و ورمي كمپوست بر فسفر قابل استفاده معني‌دار بود. همچنين برهم‌كنش كود شيميايي و ورمي‌كمپوست فقط بر فسفر محلول و تبادلي (0.05 P) و فسفر آلي (0.01 P) معني‌دار بود. با كاربرد كود شيميايي يا يك درصد ورمي‌كمپوست همه شكل‌هاي فسفر به‌جز فسفر متصل به كلسيم افزايش يافت. نتايج نشان داد كه برهم‌كنش كود شيميايي و ورمي‌كمپوست بر غلظت فسفر، ماده خشك و جذب معني‌دار نبود (0.05 P). با كاربرد ورمي‌كمپوست وزن ماده خشك از 6.9 به 10.5 گرم در گلدان افزايش يافت؛ درحالي كه با كاربرد 50 ميلي‌گرم بر كيلوگرم فسفر، وزن خشك ذرت از 7.7 به 9.7 گرم در گلدان رسيد. همچنين در اثر كاربرد ورمي‌كمپوست 41.2 درصد افزايش جذب فسفر مشاهده شد، درحالي كه در اثر كاربرد 50 ميلي‌گرم بر كيلوگرم فسفر، جذب آن 31.1 افزايش يافت. نتايج اين تحقيق نشان داد كه اثر ورمي‌كمپوست بر افزايش ماده خشك و جذب فسفر بيش از كود شيميايي فسفره بود. همچنين كودهاي فسفره و آلي با تأثير بر شكل‌هاي فسفر، قابليت استفاده آن را تغيير مي‌دهد.