اثر تراكم خاك و آماده سازي (پرايمينگ) بذر بر شاخص‌هاي رشد و مقدار پرولين گياهچه لوبيا قرمز

تراكم زياد خاك بر ميزان و سرعت ظهور گياهچه به ويژه در گياهان اپي جيل و همچنين درصد گياهچه مستقر شده در شرايط مزرعه اثرات نامطلوب دارد. لذا براي بررسي راههاي مقابله با اين پديده در گياه لوبيا اين آزمايش در طي سال‌هاي 1396 و 1397 در آزمايشگاه بذر و گلخانه گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشكده كشاورزي، دانشگاه لرستان بر روي لوبيا قرمز رقم گلي، طراحي و اجرا شد. متغيرهاي مورد بررسي عبارت بودند از آماده سازي بذر در هفت سطح (شاهد (آماده سازي نشده)، آماده سازي آبي (هيدروپرايمينگ)، آماده سازي با محلول هاي جيبرليك اسيد[1](GA50 ppm، GA100 ppm)، سالسيليك اسيد[2](SA50 ppm، SA100 ppm)، و تركيبي ازGA50 ppm + SA50 ppm)) و تراكم خاك در پنج سطح (شاهد يا خاك دست نخورده)، 5%، 10%، %15و 20% افزايش تراكم در مقايسه با شاهد) . نتايج نشان داد كه تراكم خاك در حدبهينه (105%) تأثير مثبت و بيش از آن تاثير منفي بر رشد گياهچه داشت. تيمار آماده سازي هورموني بذر بر رشد اوليه گياهچه تأثير معني‌داري داشت. آماده سازي باعث شد كه طول ريشه و تعداد انشعابات آن بهبود يابد. تراكم شديد خاك، طول ريشه را كاهش داد. بيشترين طول ريشه (40.58 سانتي‌متر) در تيمار GA50 ppm + SA50 ppm)) و عدمتراكم (خاك دست نخورده) بود و بيشترين تعداد انشعابات ريشه 8 عدد در تيمار A50 ppm + SA50 ppm و تراكم 20 % خاك بود. تيمار آماده سازي بذر بر پرولين اثر معني‌داري داشت. كمترين ميزان پرولين (µg.g1 FW 85.1) در تيمار شاهد (بدون آماده سازي) در تراكم خاك 10%، و بيشترين ميزان آن(µg.g1 FW 199.6) در تيمار GA50 ppm + SA50 ppm و عدم تراكم (خاك دست نخورده) مشاهده شد. اعمال تراكم خاك به ميزان 5% باعث بهبود شرايط گياهچه شد ولي افزايش تراكم خاك به ميزان 15% و بيشتر باعث كاهش رشد ريشه (9.13 سانتي‌متر) و اندام هوايي شد. اين موضوع ممكن است بواسطه كاهش تهويه خاك و در نتيجه پايين آمدن توان گياهچه در جذب آب و عناصر غذايي باشد.