تعيين فرسايش‌پذيري بادي در بخشي از اراضي شرق درياچه اروميه و بررسي ارتباط آن با ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي خاك

درسال هاي اخير، بخش زيادي از عرصه آبي درياچه اروميه خشك و بستري از رسوبات ريزدانه شور در سطح زمين به وجود آمده كه بسيار مستعد فرسايش بادي مي باشند. اين پژوهش به منظور بررسي فرسايش پذيري بادي و رابطه آن با ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك در بخشي از اراضي شرق درياچه اروميه انجام شد. در مجموع 96 نمونه خاك از منطقه‌اي با مساحت 414000 هكتار از عمق 5 سانتي‌متري خاك با استفاده از روش تصادفي نظارت شده جمع‌آوري گرديد. فرسايش پذيري بادي نمونه ها با استفاده از تونل بادي تحت پنج سرعت باد مختلف (9.5، 11، 12.5، 14.1 و 15 متر برثانيه) تعيين و در نهايت رابطه آن با ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه فرسايش پذيري بادي در خاك هاي منطقه در محدوده 4976.98/0 ((gr m2 min1)/(m s1)) متغير بوده و با ميانگين 10.21 و ضريب تغييرات 94.5 درصد از دامنه ي تغييرات نسبتاً بالايي در منطقه برخوردار است. فرسايش پذيري بادي با ويژگي هاي فيزيكي خاك ها از جمله ميانگين اندازه قطر خاكدانه ها، فراواني ذرات ثانويه 42.75، 1.27 و 01.25/0 ميلي متر ارتباط معني دار دارد (0.001 p). نتايج نشان داد كه در مقايسه با تمامي ويژگي هاي خاك ها، فراواني جزء فرسايش پذير (خاكدانه هاي كوچكتر از 0.85 ميلي متر) داراي مناسب ترين ارتباط با  (0.755 = R2، 0.001 p) با فرسايش پذيري خاك ها بوده و با افزايش اين جزء، مقدار فرسايش پذيري به شكل نمايي افزايش مي‌يابد. اين شاخص با توجه به سادگي و سهولت تعيين آن، مي تواند به عنوان بخشي از عامل خاك در مدل هاي رايج پيش بيني فرسايش بادي از قبيل WEQ و RWEQ در منطقه مورد استفاده قرار گرفته و باعث صرفه جويي در هزينه و زمان براي تخمين فرسايش پذيري خاك ها گردد.