ارزيابي آسيب‌پذيري بافت‌هاي شهري در برابر زلزله با رويكرد پدافند غيرعامل (مورد مطالعه: منطقه 2 شهر تهران)

زلزله به‌عنوان پديده اي طبيعي، زماني مخاطره آميز و بحران آفرين است كه جامعه نسبت به آن آسيب پذير بوده و آمادگي لازم براي رويارويي آن را نداشته باشد. تجربه زلزله هاي روي داده در كشور نشان داد كه آمادگي لازم براي رويارويي با اين پديده طبيعي در كشور وجود ندارد و ادامه اين روند مي تواند خسارت هاي جبران ناپذيري بر پيكره جامعه وارد كند. به ويژه اگر زلزله احتمالي در يكي از شهرهاي بزرگ و پرجمعيت كشور مانند تهران رخ دهد. از طرف ديگر اگر جلوگيري از وقوع زلزله امكان پذير نيست، ولي كاهش آسيب هاي ناشي از آن امكان پذير است و چيزي كه بيش از همه اهميت دارد،‌ نجات جان انسان ها در برابر اين رخداد طبيعي است. به‌طور خلاصه مي توان گفت : آسيب‌پذيري بالاي شهر تهران به ويژه منطقه 2 از زلزله احتمالي و ضرورت حفظ ايمني و امنيت شهروندان به‌عنوان يكي از مهم ترين اهداف برنامه ريزي شهري، از ضرورت هاي انجام اين طرح مي باشد. در اين پژوهش، ابتدا چارچوب نظري تحقيق از طريق جمع آوري اطلاعات از طريق منابع كتابخانه اي و الكترونيكي و مقالات صورت پذيرفت. در ادامه به‌منظور بررسي ميزان آسيب پذيري بافت هاي شهري در برابر زلزله با رويكرد پدافند غيرعامل، بر اساس نظرات كارشناسان و بررسي پژوهش هاي قبلي، ابعاد و معيارهاي پيشنهادي مشخص گرديد. سپس مقايسات زوجي شاخص ها به كمك 15 نفر از اعضاي هيئت علمي و كارشناسان متخصص كه در حوزه برنامه ريزي محيط‌زيست، برنامه ريزي شهري، برنامه ريزي روستايي و شهرسازي تخصص داشته اند، صورت پذيرفته است. مبناي ارزش گذاري آن‌ها بر اساس تجربيات و مطالعات آن‌ها مي‌باشد. پس از انجام مقايسات زوجي، نقشه هاي عوامل مؤثر در ميزان آسيب پذيري بافت هاي شهري منطقه در محيط  Idrisiاستانداردسازي شده و در محيط GIS، وزن هر كدام از اين معيارهاي مؤثر در ميزان آسيب پذيري بافت ها در لايه ها تأثير داده شده و نقشه ها تركيب شدند تا ميزان آسيب پذيري بافت هاي شهري در برابر زلزله با رويكرد پدافند غيرعامل منطقه، مشخص گردد.