پايش مكاني فرسايش‌ تونلي با استفاده از تصاوير هوايي پهپاد در اراضي باد‌رفت استان گلستان

فرسايش تونلي از جمله شكل‌هاي برجسته فرسايش آبي تشديد شونده است كه داراي اندركنشي بسيار شديد با يكديگر در اراضي باد‌رفتي شرق استان گلستان است. در اين پژوهش سعي بر آن است تا به استفاده از داده هايي با دقت بالا از طريق برداشت‌هاي ميداني و تصاوير پهپاد تأكيد ويژه شده، و پس از آن، به بررسي آستانه‌اي عامل‌هاي تأثيرگذار بر فرسايش تونلي اقدام گردد.پژوهش حاضر با استفاده از تصاوير هوايي پهپاد در محدوده‌اي به وسعت تقريبي 2700 هكتار در اراضي باد‌رفت شرق استان گلستان انجام گرفت، و مناطق تحت تأثير فرسايش تونلي شناسايي شدند. با توجه به بازديدهاي انجام گشته، موقعيت 833 تونلي با دستگاه موقعيت‌ياب جهاني و تصاوير تهيه گرديده به‌وسيله‌ي پهپاد ثبت شد. در اين تحقيق عامل هاي پستي‌وبلندي، آب‌شناسي و زيستي به عنوان متغيرهاي مستقل و فرسايش تونلي به عنوان متغير‌هاي وابسته تجزيه‌و‌تحليل آماري شدند. تجزيه‌و‌تحليل عامل‌هاي پستي‌وبلندي نشان داد كه حداكثر تراكم تونلي‌ها در ارتفاع بين 350–300 متر، دامنه‌هاي شرقي با شيب بيش از 30%، طول شيب كمتر از 5 متر و در نيمرخ طولي و عرضي مقعر به وقوع پيوسته است. در ارتباط با عامل هاي آب‌شناسي مي‌توان اظهار داشت كه حداكثر تراكم تونلي‌ها، در حداكثر مقدار عددي شاخص رطوبت پستي‌وبلندي (بيشتر از 12) و در نزديك‌ترين فاصله نسبت به آبراهه (كمتر از 100 متر) به وقوع پيوسته است. عامل‌هاي زيستي نيز نشان دادند كه حداكثر تراكم تونلي‌ها، در كاربري مرتع، و در مكان‌هايي يافت مي‌شوند كه اين رخساره‌‌ي فرسايشي به جاده­ها نزديك‌تر است. بنابراين، مي­توان پيشنهاد داد كه شناسايي رخساره­ي فرسايشي تونلي از طريق مشاهده‌ها و داده‌هاي با دقت بالا صورت گيرد تا منجر به درك بهتر عامل هاي مؤثر بر رخداد آنها گردد.