تعيين آسيب‌پذيري آبخوان روضه چاي دشت اروميه با استفاده از روش تركيبي شاخص‌هاي DRASTIC، SINTACS و SI

دشت روضه‌چاي، واقع در حاشيه غربي درياچه اروميه، به دليل كمي عمق سطح ايستابي، رونق كشاورزي، استفاده از كودهاي شيميايي و آفت‌كش­ها با احتمال آلودگي آبخوان مواجه است. به‌اين‌منظور، ارزيابي آسيب‌پذيري مي‌تواند نقشي حياتي را در حفاظت و بهره‌برداري از آبخوان ايفا نمايد. دراين­راستا، از داده‌ها و اطلاعات متعدد، ازجمله: نقشه­­ هاي ارتفاع رقومي و كاربري اراضي، آمار چاه­هاي بهره برداري و اكتشافي و غلظت نيترات نمونه‌هاي تجزيه‌شده در خرداد 1395 استفاده شد. با استفاده از نرم ­افزار ArcGIS توزيع فراسنج‌هاي عمق سطح ايستابي، تغذيه خالص، هدايت آبي، پستي‌وبلندي، كاربري اراضي، محيط غيراشباع، آبخوان و خاك با كاربرد درون يابي كريجينگ انجام پذيرفت. لايه هاي رستري با اعمال رتبه بندي و وزن ­دهي با توابع همپوشان تلفيق گشته و توزيع آسيب ­پذيري روش­هاي DRASTIC، SINTACS و SI تعيين شد؛ سپس با كاربرد روش تركيبي وزن دار، نقشه نهايي مناطق آسيب‌پذير تهيه شد. به منظور ارزيابي عملكرد هر يك از روش­هاي DRASTIC، SINTACS، SI ضريب همبستگي (r) بين مقادير نيترات و شاخص ­هاي آسيب پذيري به ترتيب با مقادير 0/43، 0/37 و 0/30 و شاخص همبستگي (CI) 28، 27 و 25 محاسبه شد. نتايج نشان داد كه روش تركيبي داراي مقادير r (0/60) و CI (35) بيشتري از روش­هاي منفرد آسيب پذيري بود. شاخص تركيبي ارائه‌شده در اين مقاله مي‌تواند هم‌زمان آسيب‌پذيري ذاتي و ميزان خطر واقعي و به‌هنگام آسيب‌پذيري را باهم تلفيق كرده و درحقيقت، آسيب‌پذيري جامع را نشان دهد. براساس نتايج حاصل از كاربرد روش مزبور، در حدود 30% از مساحت دشت روضه‌چاي در محدوده‌هاي با خطر آسيب‌پذيري كم، 45% با آسيب‌پذيري متوسط و 25% با آسيب‌پذيري زياد قرار دارند.