بررسي آراء و نظرات جلال الدين سيوطي در مقدّم و مؤخّر آيات قرآن كريم با محوريت علامه طباطبايي

«مقدّم و مؤخّر» در آيات قرآن از مباحث قرآني است كه توسط صاحبنظران مورد توجه قرار گرفته است. جلال­الدين سيوطي در كتاب الاتقان في علوم القرآن آياتي را كه از نظر وي داراي تقديم و تأخير هستند، برشمرده و معاني مختلف آن را بيان كرده است. وي مقدم و مؤخر قرآن را بر دو بخش: الف) بخشي كه معنايش به حسب ظاهر دشوار است و مثال هاي متعدد از آيات قرآني براي آن ذكر كرده است. ب) بخشي كه به حسب ظاهر معنايش مشكل نيست، تقسيم كرده است. وي از قول ابن الصائغ براي اين مورد اسبابي همچون: تبرك، تعظيم، تشريف، مناسبت، تأكيد و تشويق، سبقت داشتن، سببيّت، و بسياري افراد، ترقّي از پايين­تر به بالاتر، و پايين آمدن از بالاتر به پايين­تر، ذكر كرده است. اين پژوهش مي­كوشد با بررسي اسباب تقديم و تأخير بر مبناي الاتقان و پرداختن به روايات تفسير الدر المنثور في تفسير المأثور و تفسير جلالين، ديدگاه سيوطي را دربارۀ تقديم و تأخير مورد مطالعه قرار داده و با مراجعه به تفاسير مختلف و همچنين آراء علامۀ طباطبايي، مقدّم و مؤخّر آيات را تحليل و بررسي نمايد. صاحب الميزان با بررسي آيات مورد نظر سيوطي در برخي موارد، آنها را مقدم و مؤخر ندانسته، در برخي موارد نيز نظر خاصي اظهار ننموده و در برخي موارد هم با نظر سيوطي موافق مي باشد.