پديد آورندگان :
فلاح، الهيار سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات برنج كشور، معاونت مازندران، آمل، ايران , نبي پور، عليرضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات برنج كشور، معاونت مازندران، آمل، ايران , رنجبر، عبدالرضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات برنج كشور، معاونت مازندران، آمل، ايران
چكيده فارسي :
طي سالهاي اخير، سيستم دوباركشت برنج در سال، يا اصطلاحا كشت مجدد، در حوضه آبريز هراز گسترش يافته است. جهت تعيين اثر برهمكنش رقم و تاريخ كاشت بر شاخصهاي رشد، عملكرد، اجزاي عملكرد و درصد بيماري بلاست در ارقام برنج طارم محلي، بينام و كوهسار در كشت مجدد، يك آزمايش مزرعهاي در معاونت موسسه تحقيقات برنج كشور در مازندران (آمل) در سالهاي زراعي 1394 و 1396 اجرا شد. در اين آزمايش كه به صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد، تاريخ نشاكاري در سه سطح دو، 12 و 22 مرداد ماه به عنوان پلات اصلي و ارقام طارم محلي، بينام و كوهسار به عنوان پلات فرعي بودند. ابعاد كرت‌ها سه×چهار متر، فاصله كاشت 20×20 سانتيمتر و در هر كپه دو الي سه گياهچه نشا گرديد. صفات زراعي در سه مرحله رشدي حداكثر پنجه‌زني، گلدهي و رسيدن فيزيولوژيكي اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه ارتفاع بوته متاثر از تاريخ كاشت نبود، ولي تعداد خوشه در كپه در تاريخ كاشت سوم بيشتر بود. قرائت كلروفيلمتر متاثر از رقم بود و رقم كوهسار بيشترين مقدار را در هر سه تاريخ كاشت داشت. بيشترين سرعت رشد محصول و جذب خالص در تاريخ كاشت سوم براي رقم كوهسار در مرحله گلدهي حاصل شد. بيشترين عملكرد در تاريخ كاشت دوم و براي ارقام بينام و كوهسار حاصل شد. افزايش عملكرد رقم كوهسار ناشي از وزن هزار دانه بالاتر و شاخص برداشت بيشتر نسبت به رقم طارم محلي بود. بنابراين بهترين تاريخ كاشت براي كشت مجدد برنج در حوضه آبريز هراز، دو تا 12 مرداد ماه پيشنهاد مي‌شود.
چكيده لاتين :
In recent years, two times cultiviation in year, or rice replanting, has gained popularity in Haraz watershed basin. In order to determine the interactive effect of planting date and variety on growth index, yield, yield components, and percent of blast desease in Tarom Mahali, Binam and Koohsar varieties in replanting cultivation, a field experiment was carried out at the Deputy of the Rice Research Institute of Iran, Mazadaran branch (Amol), in 2015 and 2017. Experiment was laid out as a split plot base complety random block design with three replications, where planting dates, as main plot, included 24 July, 2 and 12 August and Tarom Mahali, Binam and Koohsar varieties were put in sub-plots. Plot size was 3×4 m2 with a plant spacing of 20×20 cm2, and 2-3 seedlings per hill. Agronomical characterestics were measured at three growth stages, namely maximum tillering, flowering and physiological maturity. Results showed that tiller and panicle number per hill was higher in third planting date. SPAD value was affected by variety and Koohsar had highest SPAD value in all planting dates. Highest crop growth and net assimilation rate was obtained in Koohsar variety at flowering satge. The Highest yield was obtained in the second planting date for Koohsar and Binam varieties, though percent of blast disease incidence was higher as well. The higher yield of Koohsar variety could be attributed to having higher grain weight and harvest index compared to Tarom Mahali variety. Based on the results, best planting date would be from 2 to 12 August of in Haraz watershed basin.
