تاثير كاربرد گوگرد و تيوباسيليوس در بهبود خصوصيات مرفوفيزيولوژيكي گندم (Triticum aestivum L.) در اراضي خوزستان

Effect of application of sulfur and thiobacillus on improvement of morpho-physiological characteristics of wheat (Triticum aestivum L.) in Khuzestan lands

به منظور بررسي اثر اصلاح كننده‌هاي اسيدي در اراضي با pH بالا بر بهبود خصوصيات مرفوفيزيولوژيكي گندم آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. فاكتورهاي مورد مطالعه شامل مقادير سولفات گوگرد در سه سطح به صورت (صفر، 250 و 500 كيلوگرم در هكتار) و مقادير كود زيستي تيوباسيلوس در سه سطح (صفر، پنج و 10 كيلوگرم در هكتار) در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه اثر مقادير كود گوگردي و باكتري تيوباسيلوس بر وزن خشك كل، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت فتوسنتز خالص و ارتفاع بوته در سطح احتمال يك‌ درصد معني‌دار بود. اثر متقابل كاربرد كود گوگردي و تيوباسيلوس بر وزن خشكل كل در سطح احتمال يك درصد و بر ارتفاع بوته در سطح احتمال پنج درصد معني‌دار و بر ساير صفات معني‌دار نبود. بيشترين سرعت رشد محصول با 5/12 و 6/11 گرم در متر مربع در روز به ترتيب در شرايط مصرف 500 كيلوگرم در هكتار كود گوگردي و 10كيلوگرم در هكتار تيوباسيوس و كمترين آن به ترتيب با 7/9 و 6/10در عدم كاربرد كود گوگردي و عدم كاربرد تيوباسيليوس حاصل شد. بيشترين ارتفاع بوته با 3/94 سانتي‌متر در شرايط كاربرد 500 و 10 كيلوگرم در هكتار كود گوگردي و تيوباسيلوس و كمترين آن با 6/74 در عدم كاربرد كود گوگردي و تيوباسيلوس مشاهده شد. نتايج كلي آزمايش نشان داد كه كاربرد كود گوگردي و تيوباسيلوس در اراضي كشاورزي در اراضي با pH بالا باعث بهبود ويژگي‌هاي فيزيولوژيكي و مرفولوژيكي گندم شد كه مي‌تواند مورد توجه محققين و زارعين قرار گيرد.

In order to investigate the effect of acid modifiers in lands with high pH on improving morpho-physiological characteristics of wheat, a factorial experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications. The factors included, sulfur sulfate in three levels (0, 250 and 500 kg ha-1) and thiobacillus in three levels (0, 5 and 10 kg ha-1). The results showed that the effect of sulfur fertilizer and thiobacillus bacteria on total dry weight, leaf area index, crop growth rate, net assimilation rate and plant height were significant at 1% probability level. The interaction between sulfur and thiobacillus fertilizers on total dry weight was significant at 1% probability level and on plant height at 5% probability level and was not significant for other traits. The maximum crop growth rate were obtained by 12.5 and 11.6 g m-2 under 500 kg ha-1 sulfur fertilizer and 10 kg ha-1 thiobacillus, respectively and the minimum by 9.7 and 10.6 were under non-application of sulfur fertilizer and non-application of thiobacillus. The maximum plant height (94.3 cm) was observed under application of 500 and 10 kg ha-1 of sulfur and thiobacillus fertilizer and the minimum by 74.6 was under non-application of sulfur fertilizer and thiobacillus. In general, the results of experiment showed that the application of sulfur fertilizer and thiobacillus bacteria in lands with high pH improved morpho-physiological characteristics of wheat, which could be interest to researchers and farmers.