انواع «را» در كتاب فارسي3

مبحث «را» و كاربرد آن در متون ادبي از جمله مواردي است كه در كتب متعدد دستور زبان فارسي مورد بررسي قرار گرفته اما اختلاف نظر و يا سكوت اغلب دستورنويسان موجب سردرگمي و تشتت آراي دبيران ادبيات درباره آن شده است. در تحليل قلمرو زباني متون كلاسيك، خواسته يا ناخواسته بايد كاركرد تاريخي بعضي واژه‌ها و مفاهيم را پيش چشم داشته باشيم. اغلب دانش‌آموزان با كاركرد ساده و امروزي «را» آشنايي دارند ولي اين براي تحليل زباني متون كلاسيك كارگشا نيست. انواع «را» در كتب دستور جديد نيز با رويكردهاي زبان‌شناسانه و مثال‌هاي ساده، كه كاربرد امروزي اين واژه را نشان مي‌دهند، مورد بررسي قرار گرفته اما در كارگاه‌هاي متن‌پژوهي كتاب‌هاي فارسي، بعضي كاركردهاي تاريخيِ «را» مطرح شده است كه جاي تأمل دارد. در مقاله حاضر، ابتدا كاركردهاي «را» از ديدگاه‌ دستورنويسان سنتي و جديد بررسي مي‌شود. سپس، ضرورت اشاره به ديدگاه‌هاي دستوري مطرح‌شده مورد نقد و بررسي قرار مي‌گيرد. محور اصلي مقاله بررسي كاركرد «را» در قلمرو زباني كارگاه‌ متن‌پژوهي درس ششم كتاب فارسي3 و چالش‌هاي تشخيص آن از رهگذر نظريات دستورنويسان با ارائه نمونه‌هاي ديگر از متون ادبي در زبان فارسي است.