بررسي تركيبات شيميايي و اثرات اسانس بومادران Achilea wilhelmsii L. بر سطح آنتي اكسيداني و مالون دي آلدئيد سرم و مغز موش‌ سوري رزرپينه شده

Investigation of chemical compounds and effects of Achilea wilhelmsii L essential oil on antioxidant and malondialdehyde levels of serum and brains of reserpined mice

زمينه و هدف: گياه بومادران داراي خواص آنتي اكسيداني است و در طب سنتي براي افسردگي توصيه شده است. هدف از مطالعه حاضر بررسي تركيبات شيميايي اسانس اندام هوايي گياه بومادران با نام علمي Achillea wilhelmsii L. و اثر ضدافسردگي آن در موش‌هاي سوري نر به روش آزمون شناي اجباري و معلق ماندن دم بوده است. روش ها: در اين مطالعه، 60 موش سوري در 6 گروه 10 تايي شامل گروه شاهد نرمال‌سالين، گروه شاهد منفي رزرپين (5 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) و گروه شاهد مثبت رزرپين (5 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) و 18 ساعت بعد آمي­‌تريپتيلين (2 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) و گروه مداخله رزرپين (5 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) و 18 ساعت بعد اسانس گياه (50، 75 و يا 100 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) بررسي شدند. جهت سنجش افسردگي از آزمون شناي اجباري و معلق ماندن دم استفاده شد. ظرفيت آنتي‌اكسيداني و تركيبات شيميايي اسانس، محتواي آنتي اكسيداني و ميزان مالون دي‌آلدهيد سرم و مغز نيز تعيين شد. يافته­‌ها: تزريق رزرپين سبب افزايش معني‌دار زمان بي‌حركتي در آزمون شناي اجباري و معلق ماندن دم شد. تزريق اسانس گياه در غلظت‌هاي 50، 75 و يا 100 ميلي‌گرم بر كيلوگرم و آمي‌­تريپتيلين مدت‌ زمان بي‌حركتي را كاهش دادند. تزريق رزرپين و آمي­‌تريپتيلين سبب افزايش معني‌دار مالون دي‌الدهيد مغز و سرم و كاهش معني‌دار ظرفيت آنتي‌اكسيداني سرم و مغز شد. اسانس گياه ظرفيت آنتي‌اكسيداني مغز و سرم را افزايش و ميزان مالون‌دي آلدهيد را كاهش داد. قدرت آنتي‌اكسيداني اسانس برابر 2/32 ميلي‌گرم بر ميلي‌ليتر تعيين شد. تركيبات عمده تشكيل‌دهنده‌ي اسانس به ­ترتيب ;كريزانتنون (%14/31)، كامفر (%13/95)، 1-8 سينئول (%10/01) و ترانس پينوكاروئول (%9/50) بودند. نتيجه­‌گيري: با توجه به قدرت آنتي اكسيداني اسانس بومادران در كاهش ميزان مالون‌دي آلدهيد سرم و مغز به نظر مي­رسد گياه بومادران با كاهش استرس اكسيداتيو علايم افسردگي در موش را كاهش داده كه احتمالا به دليل تركيبات فعال ترپني موجود در اسانس مي ­باشد.

Background and aim: Achillea wilhelmsii has antioxidant properties and it has been recommended in traditional medicine for depression. The objective of this study was to investigate the chemical compounds of essential oils of aerial part of A. wilhelmsii with and its antidepressant effects in male mice using forced swim and tail suspension tests. Methods: In this study, 60 mice were examined in 6 groups (n = 10), including normal saline as control group, reserpine (5 mg/kg, i.p.) as negative control group, reserpine (5 mg/kg, i.p.) and amitriptyline 18 hours thereafter (2 mg/kg) as positive control group, reserpine (5 mg/kg, i.p.) and essential oil (50, 75 or 100 mg/kg, i.p.) 18 hours thereafter as the intervention group. Forced swim and tail suspension tests were used to measure depression in mice. Antioxidant capacity and chemical composition of the essential oil, as well as antioxidant and malondialdehyde (MDA) content in serum and brain of mice were determined. Results: Reserpine injection significantly increased the time of immobility in the forced swim and tail suspension tests. Essential oil (50, 75 and 100 mg/kg) and amitriptyline reduced the immobility time. Reserpine and amitriptyline significantly increased serum and brain malondialdehyde (MDA) level, and decreased antioxidant capacity of serum and brain. Essential oil increased antioxidant capacity of serum and brain and reduced malondialdehyde level. Antioxidant power of essential oil was determined 2.32 mg/ml. The major compounds of essential oil were chrysanthenone (14.31%), camphor (13.95%), 1-8 cineole (10.01%), and trans-pinocarveol (9.50%). Conclusion: Due to the antioxidant power of A. wilhelmsii essential oil in reducing serum and brain malondialdehyde, it seems that the this plant decreased depression symptoms in mice by reducing oxidative stress that it is probably due to terpene bioactive compounds in the essential oil.