مروري بر اثرات درماني پپتيدهاي زيست‌فعال آبزيان در مدل‌هاي جانوري و انسان

A review on therapeutic effects of marine bioactive peptides in animal models and human

زمينه و هدف: آگاهي روزافزون مصرف كنندگان به مخاطرات مرتبط با افزودني‌هاي مصنوعي غذايي و ارتباط بين رژيم غذايي و سلامت موجب توسعه توليد غذاهاي فراسودمند يعني آنهايي كه علاوه بر تركيب تغديه‌اي خود سبب ارتقاء سلامت نيز گردند شده است. موجودات دريايي كه تقريبا نصف تنوع زيستي جهان را شامل مي‌شوند، تنوع گسترده‌اي از تركيبات زيست‌فعال از جمله پپتيدها را در اختيار قرار مي دهند. پپتيدهاي دريايي با فعاليت‌هاي مختلف زيستي ممكن است در توليد فرآورده‌هاي غذايي فراسودمند مورد استفاده قرار گيرند. هدف مطالعه حاضر مروري بر مطالعات صورت گرفته در رابطه با اثرات درماني پپتيدهاي زيست‌فعال آبزيان در مدل‌هاي جانوري و همچنين انسان است. روش‌­ها: در اين مطالعه از مقالات معتبر علمي در رابطه با اثرات درماني پپتيدهاي زيست‌فعال آبزيان، كه در بانك‌هاي اطلاعاتي ISI، SID، PubMed، PubMed Central، Scopus، Web of Science بين سال‌هاي 2000 تا 2016 نمايه شده بودند، استفاده كرديم. يافته­ها: پپتيدهاي زيست‌فعال دريايي توليد شده از بسترهاي مختلف پروتئيني توسط هيدروليز آنزيمي يا تخمير، عملكردهاي فيزيولوژيك متعددي همانند تحريك ايمني، اثرات كاهندگي فشار و چربي خون، فعاليت‌هاي ضدديابت، ضداسترس اكسيداتيو، ضدچاقي، حفاظت پوست و بهبود زخم و همچنين بهبود حافظه و يادگيري در مدل‌هاي حيواني و همچنين انسان نشان داده‌اند. نتيجه‌­گيري: پپتيدهاي زيست‌فعال آبزيان مي‌توانند به عنوان تركيبات فراسودمند به منظور ارتقاي سلامتي مصرف كننده در مواد غذايي يا تركيبات غذا-دارويي بكار روند.

Background and aim: Increasing consumer’s awareness of the risk associated with synthetic food additives and the relationship between nutrition and health, has led to the development of functional foods i.e. those with additional health benefits beyond their basic nutrition. Marine animals that comprise about half of the world's biodiversity provided a wide spectrum of bioactive compounds, including peptides. Marine peptides with different biological activities might be used in the production of functional foods. The aim of this study was to review the studies conducted on the therapeutic effect of marine bioactive peptides in animal models and humans. Methods: In this study, we used scientific articles about the therapeutic effects of marine bioactive peptides, indexed in the ISI, SID, PubMed, PubMed Central, Scopus, Web of Science databases during 2000- 2016. Results: Marine bioactive peptides produced from different proteinaceous raw materials through enzymatic hydrolysis or fermentation have been demonstrated to possess diverse physiological functions such as immune stimulation, blood pressure and lipids lowering, anti-diabetic, anti-oxidative stress, anti-obesity, skin protection and wound healing activities as well as memory and learning enhancing property in animal model or in human. Conclusion: Marine bioactive peptides have potential as a functional ingredient in food product or nutraceuticals to increase consumer health and wellbeing.