چگونه مقدمات سواد رسانه اي را آموزش دهيم؟

برخي از انديشمندان حوزه علوم ارتباطات، مانند جيمز پاتر1، سواد رسانه‌اي2 را ديدگاهي مي‌دانند كه انسان به واسطه آن رژيم مصرف رسانه‌اي خود را مديريت و معناي پيام‌هايي را كه با آن‌ها روبه‌رو مي‌شود، تفسير مي‌كند (پاتر، 1391: 87). با عنايت به ديدگاه مذكور و نظر به غوطه‌وري دائم كاربر ـ شهروندان قرن 21 در اقيانوس پرتلاطم رسانه‌ها آموختن اين سواد نوين به‌ويژه براي كودكان3 از نان شب واجب‌تر است.4 سواد رسانه‌اي در چهار سطح شناختي5، احساسي6، زيبايي‌شناسي7 و اخلاقي8 به ياري مخاطب مي‌شتابد (پاتر، 1391: 409 و 410). تا وي بتواند تفاوت ميان واقعيت و بازنمايي9 را درك كند (فلسفي، 1397)، كه البته در دوره پيش از دبستان تمركز بر دو سطح شناختي و احساسي براي آموختن حدي از مهارت‌هاي كنشي شامل تجزيه و تحليل10، ارزشيابي11، گروه‌بندي12، استقرا13، قياس14، تركيب15 و تلخيص16 (پاتر، 1391: ص 149) به فراخور و متناسب با ويژگي‌هاي گوناگون كودك است. آموزش سواد رسانه‌اي در سال‌هاي پيش از دبستان با در نظر گرفتن اطلاعاتي است كه كودك از تلويزيون، اينترنت، تلفن همراه هوشمند، فيلم، بازي ويديويي، كتاب و غيره به دست مي‌آورد. لذا براي ارائه آموزش سواد رسانه‌اي، در گام نخست والدين و مربيان بايد بر آنچه كودك به واسطه رسانه مي‌بيند، مي‌شنود و در زندگي دوم (فضاي مجازي) بر روي آن كليك مي‌كند، اشراف پيدا كنند و از آن دركي صحيح داشته باشند.17 سپس، آموزش مقدمات اين سواد را به كودك شروع كنند؛ آن هم با تلاش و بهره‌مندي از شيوه‌هاي گوناگون براي اينكه كودك بتواند جهت كسب مهارت‌هاي هفت‌گانه بالا، گزاره‌هاي كليدي زير را معنايابي18 و در حد مقدوراتش معناسازي19 كند