نقش بازارچه مرزي در ايجاد امنيت و قاچاق كالا در استان خراسان شمالي

مناطق مرزي، از نقاط حساس و استراتژيك كشور به شمار مي روند. طبيعت منزوي و غير حاصل خيز مرزي، به خصوص در عرصه هاي كوهستاني و بياباني ايران پيوسته به دليل فقدان رفاه و نبود انگيزه هاي لازم براي زندگي، زمينه ساز مشكلات سياسي، اقتصادي و امنيتي براي دولت هاي وقت بوده است. جمهوري اسلامي ايران داراي همسايگان متعدد و مرزهاي مشترك طولاني با كشورهاي همسايه مي باشد. در طول نوار مرزي موجود افراد بومي سكونت دارند كه از گذشته هاي دور از طريق تبادل كالا با اشخاص آن سوي مرز نيازمندي هاي خود را برطرف مي كنند. ناتوانايي هاي بالقوه در توليد، فقدان اشتغال، پايين بودن درآمد و عدم دسترسي به نيازهاي اوليه، عمده ترين مشخصه اقتصادي-اجتماعي اين مناطق است كه زمينه را براي معضلات و نابساماني هايي چون مهاجرت، قاچاق كالا، شورش و ناامني در اين مناطق فراهم آورده است. خالي شدن مرزها از سكنه و مهاجرت مرزنشينان به شهرهاي بزرگ بر اثر فقدان انگيزه هاي لازم براي زندگي در اين مناطق در گذشته تقريباً ” روند به افزايشي داشته است كه تأثير آن در امنيت مرزها به وضوح قابل لمس بود. بنابراين بايد با عوامل اصلي ناامني به طور بنيادي مقابله و ريشه هاي آن را از درون نابود كرد و از اين طريق قدرت دفاع و پايداري امنيت مناطق مرزي را فزوني بخشيده و تأثيرات فضايي مربوطه را مورد توجه قرار داد. مسئولين جمهوري اسلامي ايران نيز براي مهار اين پديده ها سعي در ايجاد اشتغال و توسعه اقتصادي اجتماعي اين مناطق دارند و به همين منظور نيز بازارچه هاي مرزي مطرح شده است. در اين مقاله سعي شده است با استفاده از منابع كتابخانه اي و به صورت توصيفي رابط بين بازارچه مرزي و امنيت و قاچاق كالا را بررسي كند.