آشكارسازي ارتباط زماني مكاني تغييرات پوشش گياهي در استان مازندران با عناصر اقليمي

متغيّرهاي اقليمي و نوسانات آن به طور چشم گيري روي اكوسيستم هاي خشكي و تغييرات آن ها اثرگذارند. در پژوهش هاي بسياري از شاخص هاي گياهي براي بررسي ارتباط بين تغييرات اكوسيستم ها و پارامترهاي اقليمي استفاده شده است. در نوشتار پيش رو، از آناليز مكاني و زماني سيستم اطّلاعات جغرافيايي براي مدل سازي رابطه تغييرات پوشش گياهي برپايه شاخص پوشش گياهي بارزسازي شده سنجنده ماديس و پاسخ آن به دماي سطح زمين و بارش در استان مازندران در بازه زماني 2000 تا 2016 استفاده شد. پارامتر دماي سطح زمين از اطّلاعات ماهواره ماديس و پارامتر بارش با استفاده از اطّلاعات ايستگاه هاي هواشناسي منطقه به دست آمد. آناليزهاي همبستگي و رگرسيون خطّي براي بررسي رابطه زماني مكاني شاخص پوشش گياهي و دو پارامتر اقليمي انجام گرفت. نتايج بيانگر آن بود كه طي دوره مورد بررسي، متوسّط شاخص سبزينگي استان روند افزايشي در طول داشته است؛ درحالي كه عرصه هاي جنگلي استان روند كاهشي را طي دوره مورد پژوهش نشان داده اند. نتايج بررسي هاي ميداني اين تناقض را با افزايش در شاليزارهاي منطقه نشان مي داد. نتايج تحليل همبستگي نشان داد كه همبستگي مكاني معني داري بين ديناميك پوشش گياهي با دماي سطح زمين وجود داشته كه در ماه هاي زمستان، اين ارتباط معني دار و مستقيم و در تابستان معكوس بوده است. آناليز تحليل انطباقي نشان داد كه درطول ماه هاي زمستان، توزيع مكاني پيكسل هاي با بيشترين مقدار شاخص پوشش گياهي با پيكسل هاي با حداكثر دما (20 تا 27 درجه سانتي گراد) مطابقت داشته، درحالي كه در طول ژوئن تا سپتامبر، حداكثر مقادير پوشش گياهي مربوط به مناطقي بود كه دماي كمتر از 25 درجه داشته است؛ امّا همبستگي پوشش گياهي با بارش به صورت فضايي با تأخيري دوماهه در فصل بهار به پيك مي رسد.