كمي سازي اثرات دما بر جوانه زني و القاي كمون ثانويه در ارقام مختلف جو

دما يكي از مهم‏ترين عوامل كنترل‌كننده جوانه ‏زني بذر در گياهان مختلف محسوب مي‏شود. همچنين، دما نقش مهمي در القا و يا رفع كمون بذرها ايفا مي‏كند. اين موضوع مي‏تواند در مديريت زراعي نظير تعيين زمان كاشت، پيش‏تيمار بذرها در زمان كاشت و يا شرايط انبارداري بسيار مهم باشد. ازاين‌رو، اين مطالعه به‌منظور بررسي اثرات دما بر درصد و سرعت جوانه‌زني و همچنين، القاي كمون در بذرهاي 15 رقم جو صورت گرفت. نتايج نشان داد بين ارقام ازلحاظ درصد جوانه‌زني در دماهاي مختلف اختلاف قابل‌توجهي وجود داشت و بيشترين اختلاف نيز در دماهاي بالا (به‏ ويژه در دماي 35 درجه سانتي‌گراد) مشاهده شد. دماهاي كاردينال جوانه ‏زني نيز در ارقام مختلف جو متمايز از يكديگر بود. بيشترين اختلاف مربوط به دماي پايه و دماي مطلوب جوانه‌زني بود و ازلحاظ دماي سقف اختلاف معني‏ داري بين ارقام موردبررسي مشاهده نشد. در اين مطالعه، علت عدم جوانه‌زني بذرهاي جو در دماي بالا نيز بررسي شد و نتايج حاكي از اين بود كه عدم جوانه‌زني در دماي بالا بخشي مربوط به القاي كمون و بخشي مربوط به مرگ بذرها پس از قرارگيري در دماي بالا مي‏باشد. با افزايش مدت‌زمان قرارگيري بذرها در دماي بالا قابليت جوانه‌زني و مرگ بذرها به ترتيب به‌صورت نمايي كاهش و افزايش يافت. از طرفي، القاي كمون در بذرها از يك توزيع نرمال تبعيت كرد، به‌طوري‌كه با افزايش زمان قرارگيري بذرها در دماي بالا ظرفيت القاي كمون ابتدا افزايش و سپس كاهش يافت. در اين مطالعه مشخص شد كه دو رقم ارم و ارس در مقايسه با ساير ارقام از ظرفيت القاي كمون بالاتر و دو رقم صحرا و جنوب از ظرفيت القاي كمون پايين‏تري برخوردار بودند.