ونداليسم و حس تعلق مكاني در نواحي روستايي پيراشهر بيرجند

حس مكاني عاملي است كه موجب تبديل يك فضا به مكاني با خصوصيات حسي و رفتاري ويژه براي افراد مي گردد. در اين ارتباط، حس تعلق مكان به معناي ادراك ذهني مردم از محيط و احساسات كم و بيش آگاهانه آنها نسبت به مكان است؛ اما عوامل متعددي در كاهش حس تعلق مكاني تاثيرگذار است كه يكي از آنها ناامني هاي ناشي از ونداليسم (فعاليت هاي خرابكارانه) است. هدف اين مطالعه بررسي رابطه بين ونداليسم روستايي بركاهش حس تعلق مكاني روستاييان در روستاهاي حاشيه شهر بيرجند است. در اين مطالعه براي بررسي مسئله از روش تحقيق توصيفي تحليلي بهره گرفته شده است. جامعه آماري تحقيق 13 روستاي پيراشهري شهر بيرجند بوده اند. نمونه با توجه به فرمول كوكران و با خطاي 0/07 درصد معادل 191 نفر تعيين گرديد. نتايج نشان داد سه نوع ونداليسم روستايي پيراشهر بيرجند شامل هنجارشكني فرهنگي، تخريب و سرقت و قانون گريزي بوده است. همچنين اصلي‌ترين عامل اثرگذار بر رخداد ونداليسم، ضعف اجراي قوانين بوده است. در مجموع مي توان گفت محروميت ‌هاي سكونتگاه ‌هاي پيراشهر بيرجند نسبت به مركز (شهر) در كنار عامل تنوع قومي و فرهنگي منجر به دلزدگي فضايي جمعيت و گاهي تقابل با آن شده است. اين امر، از يكسو حاكي از كيفيت پايين زندگي و آسايش ساكنان است و از سوي ديگر، توجه ويژه نظام برنامه‌ ريزي براي گذار به سوي مقبوليت فضا نزد ساكنين را مي‌ طلبد.