پايش همه جانبه رخداد مرگ و مير بالاي پرندگان آبزي مهاجر تالاب ميانكاله در سال 1398

يكي از مهم‌ترين مشكلات زيست‌محيطي تالاب ميانكاله در مهروموم‌هاي اخير، رخداد مرگ‌ومير بالاي پرندگان وحشي مهاجر در سال 1398 بود. تحقيق حاضر به علت اهميت زيست‌محيطي رخداد مرگ‌ومير پرندگان مهاجر و باهدف بررسي همه‌جانبه اين رخداد و تشخيص دقيق علت شيوع مرگ‌ومير، از طريق روش‌هاي استاندارد پايش غيرفعال و انجام مطالعات باليني، كالبدگشايي و آزمايشگاهي استاندارد، انجام شد. در طي 50 روز پايش منطقه، تلفات پرندگان 38587 قطعه شمارش شد. بيشترين تلفات مربوط به چنگرها (حدود 85%) و فلامينگوها (6%) بود. در دو منطقه بهشهر و گلوگاه از 198 قطعه پرنده از گونه‌هاي مختلف نمونه‌گيري انجام شد. نمونه‌هاي بافتي شامل نمونه‌هاي سوآب حلقي و ناي، كلوآك، خون كامل و سرم خون پرندگان زنده و بافت‌هاي مغز، ناي، ريه، سنگدان و پيش معده، روده و محتويات، كبد، طحال، پانكراس و عضله سينه بودند. آزمايش‌هاي انجام‌شده بر روي نمونه‌ها عبارت بودند از: سويه‌هاي آنفلوانزا، نيوكاسل، وباي پرندگان، پاستورلا، انتريت و هپاتيت ويروسي اردك، تشخيص تفريقي گرم، حضور جيوه سرب، آرسنيك در بافت‌ها و نمونه‌ها، حضور سيانيد در آب، باقيمانده سموم آفت‌كش و سموم. پاسخ تمامي آزمون‌ها به‌غيراز سم بوتولين منفي بود. طبق نتايج به‌دست‌آمده مسموميت كلستريديوم بوتولينوم در پرندگان آبزي تالاب ميانكاله باعث اين تلفات بالا شده است. نتايج آزمايشگاهي تائيد مي‌كنند كه خواص فيزيكوشيمايي رسوبات و آب اين قسمت، مؤيد شرايط مساعد و مطلوب بروز بوتوليسم و ساير بيوتوكسين‌ها مي‌باشد و ممكن است، در صورت عدم مديريت، در سال‌هاي آتي تكرار شده و به همراه ساير عوامل ازجمله عوامل عفوني، باعث تشديد مرگ‌ومير پرندگان شوند.