ارايه مدلي براي پيش‌بيني مصرف سوخت وسايل نقليه در آزادراه‌ها

بررسي ها نشان مي دهد از مجموع فرآورده هاي نفتي انرژي زا ، سهم قابل ملاحظه اي (حدود 30 درصد) به مصرف بنزين اختصاص دارد؛ به طوري كه متوسط مصرف بنزين در كشور به حدود 94 ميليون ليتر در روز مي رسد؛ بنابراين مديريت صحيح مصرف سوخت وسائل نقليه مي تواند اثرات مثبتي را بر جنبه هاي اقتصادي و محيط زيستي جامعه فراهم آورد. در بين عوامل متعددي كه در منجر به افزايش مصرف سوخت وسايل نقليه مي شوند، مي توان به ناهمواري سطح روسازي و شيب طولي راه ها اشاره كرد.در تحقيق حاضر به منظور بررسي تاثير هريك از عوامل گفته شده بر مصرف سوخت وسايل نقليه، ميزان ناهمواري سطح روسازي و شيب طولي آزاد راه هاي تهرانساوه، تهرانكرج و تهرانقم در هر دو سمت رفت و برگشت در هر يك صد متر با استفاده از دستگاه نيمرخ سنج سطح راه اندازه گيري شد؛ همچنين با نصب دستگاه دياگ بلوتوثي روي خودروي سواري داراي معاينه فني، مقدار مصرف سوخت در هر يك از اين مسيرها براي هر يك صد متر ثبت گرديد. تحليل هاي آماري انجام شده روي داده ها نشان مي دهد، ميزان ناهمواري روسازي راه و شيب طولي مسير به سمت سربالايي به تنهايي يا توأمان مصرف سوخت وسيله نقليه را به صورت معني داري افزايش مي دهند. در اين تحقيق پس از تحليل هاي آماري روي مصرف سوخت وسيله نقليه مورد آزمايش، رابطه اي براي پيش بيني مصرف سوخت وسايل نقليه در آزاد راه ها پيشنهاد شده است. تحليل نتايج نشان مي دهد با اينكه افزايش ناهمواري همواره باعث افزايش مصرف سوخت مي شود ولي آهنگ افزايش مصرف سوخت در بازه ناهمواري بزرگتر از ۲/۲ متر بر كيلومتر بيشتر از ساير دسته بندي هاي ناهمواري است. همچنين براساس رابطه پيشنهادي در اين تحقيق و با در نظر داشتن محدوديت هاي آن (خودروي سواري با سرعت 67 كيلومتر بر ساعت) مي توان گفت به ازاي افزايش يك واحد در شاخص بين المللي ناهمواري (يك متر بر كيلومتر)، ميزان مصرف سوخت تقريباً 2 درصد افزايش مي يابد. بنابراين درصورت رفع خرابي هايي كه منجر به ناهمواري راه مي شوند، مصرف سوخت وسايل نقليه در شبكه راه ها كاهش يافته و ضمن آنكه براي كاربران رضايتمندي بيشتري فراهم مي گردد، سالانه از هدر رفتن رقم قابل ملاحظه اي از سرمايه ملي جلوگيري مي شود.