طراحي مدل تعادل سريز كار خانواده و خانوادهكار (مورد مطالعه: كاركنان بخش كنترل پرواز شركت فرودگاه‌هاي كشور)

سرريزشدگي دوگانه و تضاد‌هاي شغلي يكي از مهم ترين مسائل كاركنان در سازمان‌ها در همه جهان و ايران است. اين تعارض در كشورهاي در حال توسعه مثل ايران به دليل تمركز گرايي و پيچيدگي‌هاي ساختاري بسته به نوع سازمان و ماهيت عملكردي آنها متفاوت است. هدف اين تحقيق طراحي مدل سريز كارخانواده و خانوادهكار كاركنان بخش كنترل پرواز شركت فرودگاه‌هاي كشور بود. روش تحقيق حاضر، از حيث نتيجه، جزء تحقيقات توسعه‌اي، از حيث هدف جزء تحقيقات اكتشافي و از حيث روش اجراي كار به صورت كيفي بود. در اين تحقيق با با 12 نفر از متخصصان منابع انساني كه از طريق نمونه گيري نظري انتخاب شده بودند، مصاحبه انجام شد. علت انتخاب 12 نفر به عنوان مصاحبه شونده اين بود كه محقق از مصاحبه 9 تقريبا به كد‌هاي مشخص و دسته بندي رسيده بود و براي اطمينان از رسيدن به نقطه‌ي اشباع 3 مصاحبه‌ي ديگر نيز انجام داد كه در انتهاي مصاحبه‌ي 12 به نقطه‌ي اشباع كامل دست يافت. مصاحبه‌ها با هماهنگي با آنها به صورت حضوري و به صورت مصاحبه‌هاي عميق صورت پذيرفت. براي ارزيابي قابل اتكا بودن داده‌ها و تفسير‌ها معيارهاي تحقيقات تفسيري از دو معيار مقبوليت و كثرت‌گرايي استفاده شد. براساس روش گرندد تئوري تحليل‌هاي در سه مرحله‌ي كدگذاري باز، محوري و انتخابي انجام گرفت و در نهايت مدل پارادايمي‌تحقيق طراحي گرديد. در مرحله‌ي كدگذاري باز از مجموع 12 مصاحبه تعداد 434 كد مفهومي‌ايجاد گرديد و اين كد‌هاي مفهومي‌در قالب شرايط علي، زمينه اي، مداخله گر، راهبردها و پيامدها ارائه شدند. براساس مدل طراحي شده شرايط علي شامل سه مولفه‌ي اصلي «شرايط درون سازماني»، «تضاد شغلي» و «شرايط فراسازماني» مي‌باشد. شرايط زمينه‌اي شامل سه نوع تعارض بهزيستي روانشناختي، نگرشي و ابهام در نقش مي‌باشد و در شرايط مداخله گر سه مولفه‌ي سياست زدگي، منفعت طلبي و نقش قوانين و مقررات شناسايي شد. پديده‌ي محوري تحقيق براساس كليد واژه‌هاي مصاحبه‌هاي صورت گرفته، سرريز شدگي و تضادهاي شغلي مي‌باشد. براساس شناسايي معيارهاي سه شرط علي، زمينه‌اي و مداخله گر، راهبردها و پيامدها ارائه شد. راهبردها شامل سه راهبرد دورن سازماني، روانشناختي و فراسازماني بود و پيامدها نيز شامل پيامدهاي ساختار محور، روانشناخت محور و توسعه محور شناسايي شد.