نقدي بر روش‌هاي سنتي ارزيابي اثرات زيست‌محيطي (ريام، فولچي و تصميم‌گيري چند معياره) و استفاده از تحليل پوششي داده‌ها به‌عنوان يك رويكرد نوين با محوريت توسعه پايدار

روش‌هاي سنتي ارزيابي اثرات زيست‌محيطي مانند لئوپولد، فولچي و ماتريس ريام، تنها به تأثيرات مخرب طرح توجه نموده و كمتر مزاياي اقتصادي و اجتماعي يك واحد صنعتي در آنها در نظر گرفته مي‌شود. تحليل پوششي داده ها به ‌عنوان يك رويكرد نوين در ارزيابي واحدهاي صنعتي علاوه بر مسائل زيست‌محيطي، تأثيرات مثبت اقتصادي و اجتماعي طرح را نيز در نظر گرفته و يك ارزيابي جامع از واحد صنعتي مورد نظر ارائه مي‌نمايد. در پژوهش حاضر كارخانه زغال‌شويي البرز شرقي در شمال ايران به ‌عنوان مطالعه موردي در نظر گرفته ‌شده است و 19 فعاليت كارخانه و 11 مؤلفه زيست محيطي در ارزيابي اثرات زيست محيطي كارخانه مورد استفاده قرار گرفته‌اند. براي حل مسئله از دو رويكرد مرسوم تحليل پوششي داده‌ها به نام‌هايCRS وVRS  استفاده شده است. نتايج نشان داد كه مؤلفه‌هاي بوم‌شناسي و چشم‌انداز منطقه به ‌عنوان مؤلفه‌هاي داراي بيشترين خطر بايد مورد توجه جدي قرار گيرند. همچنين رسم نمودار پتانسيل بهبود در روش تحليل پوششي داده‌ها مي‌تواند به‌ عنوان يك ابزار مؤثر در تعيين طرح‌هاي توسعه و بهبود فعاليت‌هاي كارخانه مؤثر باشد. استفاده از مدل CRS با رويكرد افزايش خروجي‌ها نشان داد كه برخي فعاليت‌هاي كارخانه مانند دمپ خوراك ورودي، پساب كارخانه و ميزان مصرف آب در كارخانه بيش‌ترين اختلاف را با حالت بهينه داشتند و در طرح‌هاي توسعه‌اي آينده اين مؤلفه‌ها حتماً بايد به‌ منظور اصلاح مدنظر قرار گيرند. در نهايت مي‌توان گفت ارزيابي اثرات زيست‌محيطي كارخانه زغال‌شويي با رويكرد CRS خروجي محور در شرايط فعلي كارخانه به مفاهيم توسعه پايدار نزديك‌تر است و مي‌تواند ملاك عمل قرار گيرد.