تأملي فقهي و حقوقي در عين‌انگاري سهام شركت‌هاي تجاري

شناخت ماهيت سهام شركت‌هاي تجاري، در تبيين درست ماهيت معاملات و مبادلات آن‌ها تأثيري فراوان دارد. در تبيين ماهيت سهام، ديدگاه‌هاي مختلفي ارائه شده است. يكي از مهم‌ترين ديدگاه‌ها، ديدگاهي است كه به عين بودن يا حق عيني بودن سهم باور دارد. بر اساس اين ديدگاه، حقوقي كه براي سهام‌دار وجود دارد، در خود ورقۀ سهم انعكاس و تجسم يافته و مبدل به مال عيني شده است. اين ديدگاه در تقابل با ديدگاهي است كه سهم را دَين يا مبيّن حق دَيني، مي‌داند. براي اثبات عين بودن سهام، به ادلۀ متعددي از جمله، صحت بيع و جواز رهن سهام و ورقۀ بهادار بودنِ سهم، استناد شده است. در اين جستار، بعد از تبيين و نقد ادلۀ مورد استنادِ اين ديدگاه، ضمن بررسي ديدگاهي كه سهم را دَين مي‌داند، تلاش شده است كه با بازبيني مفهوم مال و اقسام آن و با توجه به نحوۀ تشكيل شركت سهامي، اثبات شود كه سهم از مقولۀ «حق» است.