طراحي الگوي انحصارگرايي تخصصي كاركنان با روش داده‌ بنياد

زمينه و هدف: امروزه تسهيم دانش و تجربه‌ اقدامي ارزشمند براي بهبود عملكرد سازماني به شمار مي‌رود. اما گاهي كاركنان بنا به دلايلي از به اشتراك‌گذاري آن خودداري مي‌كنند. از اين رو، شناخت جوانب اين الگوي رفتاري مي‌تواند دسترسي به اين منبع ارزشمند را تسهيل كند. بر اين اساس اين مطالعه با هدف طراحي الگوي انحصارگرايي تخصصي كاركنان انجام شده است. روش‌شناسي: اين مطالعه از نگاه هدف كاربردي، از نظر روش تقسيرگرايانه و از زاويۀ جمع‌آوري داده‌ها توصيفي است. رويكرد اين مطالعه كيفي و با روش نظريه‌پردازي داده‌بنياد انجام شده است. مشاركت‌كنندگان در اين مطالعه را استادان دانشگاهي داراي تخصص‌هاي مديريت منابع انساني و مديريت رفتار سازماني و همچنين مديران منابع انساني و اداري سازمان‌هاي دانش‌بنيان تشكيل داده‌اند كه 15 نفر از آنها با بهره‌گيري از روش نمونه‌گيري گلوله برفي براي انجام پيمايش انتخاب شده‌اند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها نيز مصاحبۀ نيمه‌ساختاريافته بوده است. تحليل داده‌ها نيز با استفاده از سه مرحله كدگذاري باز، محوري و انتخابي در قالب روش ساختاريافته نظريه‌پردازي داده‌بنياد انجام شده است. يافته‌ها: 380 كد باز شناسايي شده در قالب 69 زيرمقوله و 17 مقوله اصلي تلفيق شدند كه در 6 طبقۀ اصلي شامل شرايط علي، پديده مركزي، شرايط زمينه‌اي، شرايط مداخله‌گر، راهبردها و پيامدها دسته‌بندي شدند. نتيجه‌گيري: توجه به مسائل ساختاري، تعاملي، ارزش‌هاي فرهنگي، ويژگي‌هاي فردي كاركنان، عدالت سازماني، جلوگيري از رفتارهاي سياسي و انحرافي مي‌تواند تماسل كاركنان به انحصارگرايي دانش و تجربۀ خود را كاهش دهد.