بررسي اثرات متغيرهاي اقليمي در تخمين جريان رودخانه با استفاده از روش هاي منفرد و هيبريدي-موجكي محاسبات نرم

تغييرات اقليمي و تاثير آن در وضعيت منابع آبي مي‌تواند از جنبه‌هاي مختلف زندگي و حيات بشر در روي زمين را به مخاطره بياندازد. در اين مطالعه، با استفاده از روش هاي منفرد و هيبريدي-موجكي شبكه عصبي مصنوعي، سامانه استنتاجي فازي عصبي (دسته بندي تفريقي) و برنامه ريزي بيان ژن به مدل سازي پارامتر جريان پرداخته شده است. بدين منظور از داده هاي اقليمي ماهانه با طول دوره آماري 21 ساله (1395-1375) جريان، دما و بارش ايستگاه تپيك واقع در رودخانه نازلوچاي اروميه استان آذربايجان غربي استفاده شده است. در اين مطالعه تاثير پارامترهاي جريان تاخيري، بارش، دما و اثر فصلي (ضريب ماهانه) در مدل ها بررسي شده است. نتايج حاكي از عملكرد برتر مدل-هاي هيبريدي-موجكي نسبت به مدل هاي منفرد محاسبات نرم و تاثير مثبت اعمال اثر فصلي در مدل سازي جريان رودخانه اي مي باشد. همچنين تبديل موجك با آناليز داده ها و تفكيك نويزها توانايي ارتقاء بخشيدن به عملكرد مدل-هاي هيبريدي نسبت به مدل هاي منفرد را امكان پذير مي نمايد. در مدل بهينه هيبريدي موجكي برنامه ريزي بيان ژن، مقادير شاخص هاي ارزيابي ضريب همبستگي و ريشه ميانگين مربعات خطا به ترتيب برابر 0.978 (حداكثر) و 2.326 (m3/s) (حداقل) به دست آمده است.