كليدواژه :
خفاش , پژواك جايابي , تكامل همراه , كروناويروس , سارس , مرس , كوويد-19 , ماربورگ
چكيده فارسي :
هدف از ارائه اين مقاله بررسي خصوصيات منحصربفرد خفاشها در بين پستانداران، اهميت آنها در ارايه خدمات اكوسيستمي، مروري بر ويروسهاي آنها و ارتباطشان با بيماريهاي نوپديد است. خفاشها بهعنوان پستانداران پرنده، دومين راسته بزرگ بعد از جوندگان را تشكيل مي دهند كه بهخاطر داشتن قدرت پرواز و پژواك جايابي داراي تنوع گستردهاي هستند، بهطوريكه تاكنون بيش از 1400 گونه از 230 جنس و 21 خانواده در جهان از آنها شناسايي شده است. با وجود اهميت خفاشها در ارايه خدمات اكوسيستمي و همچنين به عنوان مخازن ميزبان طبيعي، تاكنون كمترين مطالعه نسبت به ساير جانوران بر روي آنها صورت گرفته است. تا به امروز، بيش از 200 ويروس از 27 خانواده، در خفاشها جدا يا شناسايي شدهاند كه تعدادي از آنها را مسئول بيماريهاي انساني ميدانند كه منجر به مرگ انسانها شده است. از جمله اين بيماريها ميتوان به ابولا (EBOLA)، سارس (SARS)، مرس (MERS)، ماربورگ (MARBURG) و احتمالاً كوويد-19 (COVID-19) اشاره كرد. احتمالاً تكامل پرواز به دليل نوسانات در ميزان سوخت و ساز و دماي بدن، فشار انتخابي شديدي بر سيستم ايمني خفاش و خود ويروس ايجاد كرده است. دماي بالاي بدن خفاشها، پاسخهاي ايمني بدن اين جانوران را افزايش ميدهد كه منجر به تكثير سريع ويروسها ميشود، بهطوري كه وقتي اين ويروسها در سيستم هاي ايمني با پاسخ متوسط مانند انسان يا ساير پستانداران وارد ميشوند، ممكن است بيماريهاي همهگير و مهلكي ايجاد كنند. سخن آخر اين كه، خفاشها گناهكار اين بيماريهاي مهلك نيستند بلكه تقريباً هميشه رفتار انساني است كه امكان ايجاد اين بيماريها را از راه هاي مختلف از جمله از بين بردن زيستگاههاي طبيعي، شكار، نگهداري آنها به عنوان حيوان خانگي، همراه با رشد روزافزون جمعيت روي كره زمين فراهم كرده است. ديگر اينكه بيماريها از جمله كوويد-19ميتوانند دوام يابند و شايد موجب تغيير رفتار انسان ها شوند و تغيير رفتار انسان ها تصور مي رود آسانتر از توليد يك واكسن بسيار گران قيمت براي كنترل هر ويروس جديد باشد. اين كروناويروس جديد شايد نخستين نشانه روشن و غيرقابل انكار براي جامعه بشري باشد كه آسيب آوردن به محيط زيست نيز ميتواند به سرعت انسان را از بين ببرد.
چكيده لاتين :
This paper reviews the unique characteristics of bats, their important roles in providing ecosystem
services, their viruses in relation to emerging diseases. Bats, as flying mammals, are the second largest
order following rodents, with a wide variety (over 1400 identified species among 230 genera of 21
families in the world) due to their flying power and echolocation. Despite their importance as natural host
reservoirs and providing ecosystem services, till relatively recently, bats have been among the least
studied mammals. So far, over 200 viruses from 27 families isolated or identified amonf bats, some
related fatal disease, including EBOLA, SARS, MERS, MARBURG and current COVID-19. It is
hypothesized, perhaps, the flight evolution has exerted strong selective pressure on bats immune systems’
and their viruses, through the fluctuations in metabolic rate and body temperature. Higher body
temperatures in bats raises immune responses leading to fast replication of viruses; so while in humans
and other mammals’ body, with low or moderate immune responses, the same viruses could bring about
fatal epidemics. However, bats are not to be blamed mediating the fatal diseases, rather mostly human
misbehavior makes it possible to facilitate the spread of these diseases in different ways, such as
destroying natural habitats, hunting, and handling them as pets, along with the planet population growth.
At the last, disease like covid-19, could persist and may affect humans to adjust their behavior,
supposedly, these adjustments easier than producing very expensive vaccines to cure viral disease! The
current coronavirus pandemic is perhaps the first clear indisputable sign that environmental damages
could kill humans reckless, too.