تاثير نوع گونه بوته بر تنوع و غنا گونه‌هاي گياهي موجود در تركيب بانك بذر خاك زيراشكوب (مطالعه موردي: مراتع چنارناز شهرستان خاتم استان يزد)

بانك بذر خاك مي تواند تجديد حيات طبيعي اكوسيستم‌هاي مرتعي را تسهيل نمايد. اين بانك معمولا تحت تاثير گونه هاي گياهي موجود در محل است. تحقيق حاضر به منظور بررسي تاثير تاج پوشش گونه هاي بادام كوهي(Amygdalus scoparia) ، دافنه (Daphne mezereum) و آبنوس (Ebenus stellata) برتنوع و غنا بانك بذر خاك زير اشكوب آن ها در مراتع چنارناز شهرستان خاتم استان يزد انجام شد. پانزده پايه (تعداد تكرار) از هركدام از گونه هاي چوبي انتخاب و از زير تاج پوشش آنان يك نمونه خاك (شامل 10 عدد اوگر) از عمق 50 سانتي متر توسط اوگري به قطر 5 سانتي متر برداشت شد. به منظور مقايسه و به‌عنوان يك تيمار كنترل، در بيرون تاج پوشش نيز نمونه‌برداري به همان روش انجام شد. تنوع و غنا بانك بذر خاك در نمونه ها، با كشت به مدت 6 ماه در گلخانه دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تربيت مدرس اندازه‌گيري شد. غنا از طريق شمارش تعداد گونه هاي گياهي به‌علاوه شاخص هاي مارگالف و منهينگ به‌دست آمد. تنوع از طريق شاخص هاي سيمسون و شانونواينر احتساب شد. نتايج آناليز واريانس يك‌طرفه نشان داد كه به‌طور كل مقادير ميانگين شاخص هاي غنا و تنوع در زير تاج پوشش سه گونه چوبي A. scoparia،D. mezereum ، E. stellata به طور معني داري بيشتر از بيرون تاج پوشش بود. همچنين بيشترين مقادير شاخص هاي غناي مارگالف (2.12) و منهينيگ (1.48) و شاخص هاي تنوع شانون واينر (1.59) و سيمسون (72/) در زير تاج پوشش E. stellata وجود داشت. نتايج اين تحقيق نشان داد كه تاثير مثبت تاج پوشش گونه هاي اشكوب فوقاني بر بانك بذرخاك نه تنها به حضور آنها بستگي دارد، بلكه به نوع گونه در اين اشكوب نيز بستگي دارد. همچنين گونه هاي اشكوب فوقاني شامل بوته اي‌ها و درختان داراي اهميت زيادي است زيرا مي تواند منبع مهمي از بذور در خاك زيراشكوب خود براي احياي اين مراتع بشمار رود. بنابراين حفظ اين گونه ها با اولويت E. stellata در منطقه مورد مطالعه توصيه مي گردد.