چشم‌اندازي مردم‌شناختي به گزيدۀ آثار نگاشته‌شده در حوزۀ ادبيات عامۀ قوم بلوچ

مقاله حاضر با روشي توصيفي ـ تحليلي و با هدف انجام تحليل مضموني ـ كيفيِ قوم نگارانه، درپي بازخواني و برشمردن مختصات مطالعاتي است كه در حوزه فرهنگ و ادبيات عامه قوم بلوچ در دست است. بر اين اساس، با ارائه شمايي كلي و توصيفي وبا دسته بندي و استخراج شاخصه هاي اين آثار، ظرفيت هاي پژوهشي آن ها از نظر مؤلفه هاي نظري و روشي ارزيابي شده است. بر اساس يافته ها، مي توان دو دسته از آثار را در اين حوزه شناسايي كرد؛ نخست، آثاري كه در آن ها صرفاً به جمع آوري داده ها و يا انتظام بخشي به متون فولكلوريك بلوچي بسنده شده است و دوم، آثاري كه پژوهشگرانِ سعي كرده اند شرح هايي دربارۀ متون جمع آوري شده از سوي خود يا ديگران، ارائه كنند. وجود و حضور چنين مختصات ارزشمندي سبب غناي ظرفيت هاي تحقيقي اين آثار شده است. اين ظرفيت ها در چهار محور اصلي جاي مي گيرد كه عبارت اند از: داشتن توصيفات دقيق و انجام تحليل تفسيري؛ توجه به عوامل و بسترهاي شكل گيري موضوعات مورد مطالعه؛ پرداختن به موضوعات به منزلۀ جزئي از يك سازوكار كلي در فرهنگ؛ صورت دادن طبقه بندي و ارائۀ مقولات و الگوهاي معنايي. بر همين مبنا، در نهايت و بر پايه بينشي مردم شناختي، نوعي چشم انداز ترسيم شد كه با تكيه بر آن مي توان به شناخت عميق تري از ساختارهاي ذهني و انديشگاني خالقان فرهنگ و ادبيات عامه بلوچي دست يافت..