حقوق شهروندي اسلامي در نظام جمهوري اسلامي ايران با تأكيد بر قاعده احسان

حقوق شهروندي در ج.ا. ايران ريشه در قواعد فقهي، آيات و روايات دارد چرا كه شهروندي در اسلام، مبتني بر حقوق و تكاليف است و از سوي ديگر تفسير و تحليل قواعد فقهي را به عنوان منشأ صدور احكام شهروندي در نظر مي‌گيرد. از اين جهت، توجه به قواعد فقهي يكي از راه هاي بسط و معرفي ابعاد حقوق شهروندي اسلامي است. پژوهش حاضر، ظرفيت هاي قاعده احسان در حوزه حقوق شهروندي را به بحث گذاشته است. يافته هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه قاعده احسان با در نظر گرفتن خير عمومي، مصالح جمعي، امر به معروف و نهي از منكر و همچنين مشاركت شهروندان در امور مختلف، شاكله جديدي براي همزيستي شهروندان ايجاد مي‌كند و آنان را به رقابت در حوزه هاي معنوي و اخلاق جمعي تشويق مي نمايد. بر مبناي قاعده احسان، شهروندي اسلامي، شهروندي كيفي نگر است كه «توسعه انساني» و «اخلاق جمعي» را سرلوحه كار خود قرار مي‌دهد. پژوهش حاضر با روش توصيفي تحليلي و با استفاده از متون فقهي، اسناد بالادستي و قانون اساسي به عنوان منابع اصلي انجام شده است.