بررسي وضعيت و علل حذف گاوهاي هلشتاين در گاوداري هاي صنعتي استان قزوين

يكي از تصميمات مهم و پيچيده مديريتي در گاوداري‌هاي صنعتي شيري كه تا حد زيادي اقتصاد و سودآوري گله را تحت تاثير قرار مي دهد، حذف دام است. با توجه به اهميت موضوع، اين مطالعه با هدف بررسي وضعيت و علل حذف گاوهاي شيري هلشتاين در گاوداري هاي صنعتي استان قزوين انجام شد. براي انجام اين تحقيق اطلاعات حذف مربوط به 35 گله صنعتي گاو شيري تحت پوشش اتحاديه دامداران استان قزوين در طول يك سال جمع آوري و مورد بررسي قرار گرفت. گاوداري ها در 5 گروه (تيمار) شامل گروه با ظرفيت كمتر از 100 رأس (پائين)، 200-100 رأس (نسبتاً پائين)، 500-200 رأس (متوسط)، 1000-500 رأس (نسبتاً بالا) و بيش از 1000 رأس (بالا) تقسيم شدند. داده هاي حاصل در قالب طرح كاملاً تصادفي جهت بررسي وضعيت و علل حذف در قالب دو دسته اصلي حذف اجباري و اختياري مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد از نظر ميانگين شكم زايش گاوهاي حذفي بين تيمارهاي مختلف تفاوت معني داري وجود داشت و با افزايش ظرفيت گاوداري شكم زايش گاوهاي حذفي كاهش يافت (0.05 p). ميانگين شكم زايش گاوهاي حذفي در گله هاي مورد مطالعه 3.92 بود. تفاوت معني داري در درصد حذف گاوهاي تازه زا، گاوهاي شكم اول و همچنين درصد حذف گاوهاي مولد (شيرده و خشك) بين تيمار هاي مختلف مشاهده نشد. 5.08 درصد از كل حذف گاوها در اثر ورم پستان باليني بود و از نظر اين بيماري تفاوت معني داري بين تيمارها مشاهده نشد. 1.25 درصد كل حذف در گله هاي گاو شيري مورد مطالعه مربوط به بيماري لوكوز بود و از اين نظر تيمار با ظرفيت نسبتاً بالا و بالا با ساير تيمارها تفاوت معني دار داشت (0.05 p). تفاوت معني داري در خصوص حذف گاوها در اثر بيماري هاي متابوليك مورد مطالعه شامل اسيدوز، جابجايي شيردان، كتوز/كبدچرب، تب شير و نفخ بين تيمارهاي مختلف وجود نداشت. نتايج حاصل از اين مطالعه نشان داد در گاوداري هاي بزرگ (بيش از 500 رأس) گاوها زودتر از گله حذف مي شوند. همچنين نسبت حذف اختياري در گله هاي مورد مطالعه 27.67 درصد بود و مهمترين عامل حذف در گاوداري هاي مذكور ناباروري و ناهنجاري هاي توليد مثلي با سهم 31.85 درصد بود.