انار: تنوع زيستي و ذخاير ژنتيكي، بازنگري

Pomegranate: Biodiversity and genetic resources, a review

انار گياهي است چند منظوره كه به لحاظ تغذيه، پزشكي، باغباني، فضاي سبز و محيط زيست از اهميت خاصي برخوردار است. قدمت كشت و كار اين گياه به ايران و مصر باستان بر مي‌‌گردد و در انجيل و قرآن از آن نام برده شده است. اين گياه بومي ‌ايران و كشورهاي همجوار است و امروزه در كشورهاي متعددي كشت مي‌‌شود. از نظر گياه‌شناسي، اين گياه در تيره انار قرار دارد و داراي واريته‌ها و ارقام مختلف و متعدد است كه در كشورهاي مختلف با نام‌هاي متفاوتي خوانده مي‌شوند. كلكسيون‌هاي ژرم‌پلاسم نيز در تعدادي از كشورها ايجاد شده و به حفظ ذخاير ژنتيكي اين گياه كمك مي‌‌كند. ارزيابي ژرم پلاسم به روش‌هاي متعدد صورت گرفته است، ليكن تعيين دقيق تعداد ارقام به دليل نبود صفات دقيق و با ثبات كه مورد قبول متخصصان باشد، هنوز امكان‌پذير نشده است. بنابراين، در اين بازنگري سعي شده تا با بررسي خاستگاه، پراكندگي، كلكسيون‌ها و ارقام، به معرفي تنوع زيستي و ذخاير ژنتيكي اين گياه پرداخته شود.

Pomegranate (Punica granatum L.) is a multipurpose plant that is important as nutrition, medical, horticulture, landscape and environment. The plant has been cultivated since old Iran and Egypt which is mentioned in Bible and Quran. Origin of the plant is Iran and some neighbour countries, although it is cultivated in many countries, now a day. Botanically, it is classified in Punicaceae and has various varieties and cultivars those known as different names in the countries. Germplasm collections have developed in some countries that help genetic resources while germplasm evaluation has been studied by various methods, but determining distinct number of cultivars is not yet possible because of lacking close and distinct characteristics that are acceptable for scientists. In this review, therefore, origin, dispersion, collections and cultivars were investigated to introduce biodiversity and genetic resources of the plant.