بررسي تاثير آبياري با پساب فاضلاب بر شوري خاك با استفاده از تصاوير ماهواره اي (مطالعه موردي تصفيه خانه بيرجند)

Study of irrigation effect wastewater on soil salinity by using satellite image ( case study : Birjand treatment)

كمبود شديد منابع آب در استان خراسان جنوبي باعث شده كه كشاورزان به استفاده‌ از پساب تصفيه‌خانه‌هاي فاضلاب براي آبياري مزارع روي ‌آورند. ازآنجاكه بررسي تأثير آبياري با پساب بر شوري خاك مستلزم دسترسي به مشخصات شوري خاك پيش و پس از تأسيس تصفيه‌خانه مي باشد و اطلاعات شوري خاك تنها در زمان حال در دسترس است، لذا براي اطلاع از روند تغيير شوري درگذشته گزينه‌ي استفاده از تصاوير ماهواره‌اي به‌عنوان يك پايگاه اطلاعاتي مفيد و در دسترس انتخاب گرديد. براي اين منظور تصاوير مربوط به تصفيه‌خانه و زمين‌هاي كشاورزي اطراف براي سال‌هاي مختلف جمع آوري شد و با استفاده از نرم‌افزار سنجش ‌از دوري Pci-Geomatica فرآيند هاي لازم براي تحليل تصاوير ماهواره ي انجام شد. ازآنجايي‌ كه تصاوير ماهواره‌اي داراي داده‌هاي خام مي‌باشند و به‌تنهايي قابل تفسير و بررسي نمي‌باشند، لذا به‌كارگيري شاخص‌هاي مربوط به شوري براي رسيدن به اين هدف انجام شد. با بررسي همبستگي مقادير به‌دست‌آمده از شاخص‌هاي مختلف با مقادير واقعي EC، مشخص شد شاخصSI-1 با ضريب تبيين 84/0 بالاترين همبستگي را با مقادير واقعي شوري دارد. سپس با برقراري رابطه‌اي معنادار بين اين شاخص و مقادير EC مي‌توان رابطه‌ي جامعي براي استخراج داده‌هاي مربوط به شوري از روي تصاوير ماهواره‌اي به دست آورد. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه آبياري با پساب اثر مخربي بر شوري خاك نداشته و در اكثر موارد موجب كاهش 3% تا 5% شوري خاك در نقاط نمونه‌برداري شده است.

A severe shortage of water resource in south Khorasan province caused, water resource managements use waste water for irrigation agriculture lands. Soil salinity is one of the pervasive phenomena in the word that due to its adverse effects on the growth of plants and the final product has become one of the main challenges in the field of natural resource management. In this study attempted to investigate effects of long-term irrigation with wastewater of Birjand refinery on soil salinity characteristic, taken effective step to inhibit this phenomenon and, more importantly, management and conservation of water resources. Since evaluating effects of irrigation with wastewater on soil salinity requires access to soil salinity information before and after constructing the refinery building, and we have no information about soil salinity in the past, so to finding out soil salinity information in the past year’s, the option of using satellite images was selected. For this purpose, satellite images of the study area were downloaded from USGS site, and using PCI-Geomatica software bands of Landsat satellite merged together to create one image that is prepared for studying. Because satellite image contains raw information and hard to interpretation alone, so using some soil salinity indices is required for reach this goal. With an assessment of correlation between gathered information from different soil salinity indices and actual EC amounts, it was found that SI-1 with root square equal to %84 have the most correlation with actual amounts of EC values. Then with making a meaningful relation between this salinity index and EC can achieve a comprehensive relationship to extract data related to soil salinity obtained from satellite images. Results of this study represented that irrigation with waste water generally have not devastating effects on soil salinity and in most cases caused decreasing about 3% to 5% of soil salinity in sampling points.