پيش‌نگري چشم‌انداز بلندمدت دماي آينده ايران مبتني بر برونداد پروژه‌ مقايسه‌ مدل‌هاي جفت‌شده‌ فاز ششم (CMIP6)

در اين پژوهش برونداد سه مدل از مدل‌هاي فاز ششمCMIP6  (Coupled Model Intercomparison Project phase 6) براي درستي‌سنجي انتخاب و چشم‌انداز بلندمدت دماي آينده‌ كشور پيش‌نگري شد. بنابراين از دو دسته داده شامل دماي 43 ايستگاه همديد و برونداد سه مدل BCCCSM2MR، CAMSCSM10 و MRIESM20 از مجموعه مدل هاي CMIP6 براي دو دوره (2009۱۹۹۰ و 21002020) با تفكيك افقي ۱۰۰ كيلومتر و سنجه هاي متداول آماري شامل MAE (Mean Absolute Error)، MBE (Mean Bias Error)،  RMSE(Root Mean Square Error)، tJacovids براي اختلاف دماي ايستگاه و مدل ها استفاده شد. مقايسه‌ سنجه هاي آماري محاسبه‌شده نشان‌دهنده‌ عملكرد بهتر مدل MRIESM20 در بين سه مدل ياد‌شده مي‌باشد. بنابراين مدل MRIESM20 به‌عنوان مدل منتخب جهت پيش‌نگري دماي آتي كشور تحت دو سناريوي SSP24.5 و SSP58.5 انتخاب شد. براي حذف اريبي مدلMRIESM20  از روش تغيير عامل دلتا DCF (Delta Change Factor) و براي مطالعه‌ روند و شيب روند از آزمون‌هاي منكندال و سنس استفاده شد. به‌طوركلي نتايج بيانگر بي هنجاري مثبت دما (متوسط سالانه‌ كل كشور براي سناريو SSP24.5، 2.15 و SSP58.5، 3.34 oC) در ايران در تمام ماه هاي سال تا پايان قرن بيست‌ويكم است. شدت بي هنجاري در ماه‌هاي گرم سال بيشتر از ماه هاي سرد سال است. متوسط روند دما در تمامي ماه ها و سناريوها افزايشي و اين مقدار از نظر آماري در سطح 0.1 معني دار است. متوسط شيب روند بين سالانه در سناريوي SSP24.5، year1 0.02 و بر اساس سناريوي SSP58.5، year1 0.05 درجه‌ سلسيوس محاسبه شد. پيش‌نگري دما در چشم‌انداز بلندمدت نشان داد بيشينه‌ بي هنجاري دماي ايران در مناطق مرتفع و كمينه‌ بي هنجاري در سواحل شمالي، شمال شرق و سواحلي جنوبي خواهد بود.