عنوان مقاله :
تحليل بينامتني نشان خطي مربع درخطوط ايلامي و دستبافتههاي معاصر ايراني
پديد آورندگان :
عابددوست ، حسين دانشگاه گيلان - دانشكده هنر و معماري - گروه گرافيك , كاظم پور ، زيبا دانشگاه گيلان - دانشكده هنر و معماري
كليدواژه :
بينامتني , نشانه هاي هندسي , مربع , خطوط ايلامي , دستبافته هاي ايراني
چكيده فارسي :
بافته هاي ايراني، نقوشي را به نمايش مي گذارند كه سينه به سينه منتقل شده اند. پرسش اصلي تحقيق حاضر اين است كه، نشانه هاي هندسي شكل يافته بر اساس مربع در خطوط كهن ايلامي چه تفاوت ها و چه شباهت هايي با نقوش هندسي دستبافته هاي معاصر ايران دارند و چه رابطه بصري ميان نشانه هاي مربع شكل در خطوط كهن ايراني و نقوش دستبافته هاي ايراني مي توان مطرح كرد. در حقيقت، چگونگي تداوم حيات نشان هاي مربع شكل در خطوط ايلامي بر دستبافته هاي ايراني پرسش اصلي تحقيق حاضر است. تحليل رابطه بينامتني صريح و ضمني نقوش مربع شكل ميان نقوش بافته ها و علايم خطي از اهداف پژوهش حاضراست. مقايسه تطبيقي ميان نشانه هاي خطي مربع شكل پيشاايلامي و مخطط ايلامي با نقوش دستبافته ها از ديگر موارد مورد توجه است. روش تحقيق، توصيفي تحليلي است. روش گردآروي مطالب، كتابخانه اي از طريق فيش برداري و تصويرخواني است. براساس نتايج تحقيق، مي توان گفت خطوط كتيبه هاي ايلامي كهن ترين پيش متن شكل گيري نقوش هندسي دستبافته هاست. 21 نشان هندسي برگرفته از نقش هندسي مربع در خطوط كهن ايلامي و دستبافته هاي ايراني مشابه اند. برخي از نشانه ها، كاملا منفرد و به صورت نقش تكراري بر متن و حاشيه دستبافته ها تكرار شده اند و برخي از نشانه ها ساختار كلي يك بافته را تشكيل مي دهند كه تداعي كننده رابطه بينامتني ضمني هستند. آنچه مسلم است، 21 نشان خطي، كه تاكنون تصور مي شد به فراموشي سپرده شده، تا عصر حاضر در بافته هاي ايراني تداوم يافته اند. تفاوت اصلي اين دو دسته نقش پردازي نشانه ها، تغيير نظام چيدمان نشانه ها از خط و نگارش تحت قواعد زبان ايلامي به نقش هندسي تكرار شونده بر متن بافته هاي ايراني است.
عنوان نشريه :
مباني نظري هنرهاي تجسمي
عنوان نشريه :
مباني نظري هنرهاي تجسمي