نمود و تطيبق تزيينات معماري گنبد سلطانيه زنجان در منتخبي از نگاره‌هاي شاهنامه بزرگ ايلخاني(دموت) در دوره ايلخاني

زيبايي موهبتي الهي است كه در تمام ابعاد زندگي ايرانيان جلوه‌گر و تاثراتي را در همه بخش‌ها داشته و هر شيِ كاربردي، زيبا نيز بوده و زيبايي را در طول خود داشته است. اين زيبايي در هنر ايران در قالب تزيينات متجلي و از اركان هنر ايراني برشمرده مي‌شود. در به كارگيري تزيينات نمي‌توان مرزبندي واضحي را بين هنرها ايجاد كرد. اين داد و ستد در تزيينات معماري و نگاره‌هاي كتاب فاخري چون شاهنامه فردوسي مشاهده مي‌شود؛ به گونه‌اي كه  شكوه بناها در قاب نگاره‌ها متجلي شده است. بنابراين، هدف از نگارش مقاله حاضر، بررسي تاثيرگذاري تزيينات معماري گنبد سلطانيه، در تزيينات معماري تصوير شده در نگاره‌هاي شاهنامه بزرگ ايلخاني و مقايسه تطبيقي آن ها در دوره ايلخاني است. پرسش اصلي اين است كه: تزيينات معماري گنبد سلطانيه چگونه بر آرايه‌هاي معماري نگاره‌هاي شاهنامه بزرگ ايلخاني تاثير گذاشته است؟ براي يافتن پاسخ، تزيينات معماري گنبد سلطانيه و نگاره‌هاي شاهنامه مذكور، از نظر شيوه تزيين، نقش و محل قرارگيري مورد بررسي و تحليل قرار گرفته‌اند. روش پژوهش، توصيفي تحليلي بوده و داده‌ها پس از گردآوري به صورت تطبيقي مورد بررسي قرار گرفته‌اند؛ و نتايج حاصل از بررسي نمونه‌ها نشان مي‌دهد كه، تزيينات معماري تصوير شده در نگاره‌هاي شاهنامه بزرگ ايلخاني، از نظر شيوه تزيينات معماري، مانند انواع آجركاري، گچ‌بري و كاشي، نقوش هندسي، گردان، كتيبه‌اي و محل به كارگيري آن ها با آرايه‌هاي معماري گنبد سلطانيه، مطابقت داشته است. اين موضوع، نشان‌دهنده سياليت نقوش و هم‌بستگي آن ها در يك بافتار فرهنگي، اجتماعي، سياسي يك‌پارچه و شكوفا است.