عنوان مقاله :
تحقيقي در نقش تصور و تصديق در شكل گيري دو گونه جهان اخلاقي نزد ابن سينا
پديد آورندگان :
شجاري ، مرتضي دانشگاه تبريز - گروه فلسفه , جعفريان ، محمد هاني دانشگاه تبريز
كليدواژه :
ابن سينا , تصور , تصديق , معرفت , جهان اخلاقي , جهان غيراخلاقي
چكيده فارسي :
نزد بوعلي سنخ تصورات ذهني ما است كه به تصديق ماهيت جهان آنگونه كه آن را مي شناسيم، منجر مي شود. ابن سينا در فلسفۀ خود با دو سنخ تصور روبهرو است: تصوري كه منبع آن ادراك معقولات است و تصوري كه منبع آن تمام سطوح ادراكي انسان غير از قوۀ عاقله است. اين دو سنخ تصور نيز به ساخت دوگونه جهان در ذهن مخاطبان بوعلي منجر ميشود: جهاني معقول و جهاني مخيل. انسان بر اساس شناخت خود از عالم در آن به عمل مي پردازد. عمل ناشي از شناخت معقول عالم، عقلاني است و جهاني اخلاقي را براي ما به وجود ميآورد؛ اما عمل ناشي از شناخت غيرعقلاني عالم، جهاني غيراخلاقي را براي مخاطبان بوعلي به وجود مي آورد. پس از بيان نحوۀ ايجاد اين دو عالم اخلاقي و غيراخلاقي در برابر مخاطبان بوعلي، مشخص مي شود كه شكل گيري جهان اخلاقي در نظر انسان بسته به ميزان معرفت او از عالم است. حضور انواع تصورات در ذهن و نيز نحوۀ صورت بندي آنها بسته به ميزان معرفت افراد متفاوت است و منجر به شكل گيري دو گونه جهان اخلاقي و غير اخلاقي در افراد مختلف خواهد شد.