توزيع جبران خسارت در وضعيت مسؤوليت مشترك بين المللي

توزيع جبران خسارت در وضعيت‌هاي مسئوليت مشترك، همواره از چالش‌هاي اصلي مسئوليت در رسيدگي‌هاي قضايي بين‌المللي بوده است. در تمام وضعيت‌هاي مسئوليت مشترك، اين سؤال مطرح مي‌شود كه كدام موجوديت مسئول است و مسئوليت چگونه بايد بين چند عامل توزيع شود؟ پيش‌نويس مواد مسئوليت دولت‌ها و سازمان‌هاي بين‌المللي، صرفاً راهنمايي محدودي در خصوص توزيع جبران خسارت ارائه مي‌دهد و رويه‌قضايي بين‌المللي نيز به تسهيم جبران خسارت ميان عاملان مشترك اشاراتي مختصر داشته است. اين مقاله در صدد است در پرتو رويه‌قضايي بين‌المللي، مهم‌ترين شيوه‌هاي توزيع جبران خسارت را در وضعيت‌هاي مسئوليت مشترك، بررسي و جايگاه آن را در حوزه حقوق مسئوليت بين‌المللي و در روابط ميان دولت‫ها تبيين كند. به نظر مي‫رسد توزيع جبران خسارت ميان عاملان مشترك، با درنظرگرفتن اصل «مسئوليت مستقل»، جداگانه و با ملاحظه ميزان تأثير هريك از عاملان در ايجاد زيان و صدمه صورت مي پذيرد. رابطه سببيت، يكي از ابزارهاي اصلي توزيع مسئوليت جبران خسارت محسوب مي‌شود و تحليل رابطه ميان اسباب مختلف در وضعيت‌هاي مختلف مسئوليت مشترك مي‌تواند در توزيع جبران خسارت نقش مؤثري داشته باشد.