بررسي علل نهادي توسعه نيافتگي صنعت كفش و چرم ايران در قرن نوزدهم ميلادي

امروزه تأثير ايران در دو قرن گذشته، در مصاف صنعتي با غرب و شرق، نه تنها بازار خود را توسعه نداده است، بلكه نتوانسته است بازار خود را حفظ نمايد. غرب و شرق در دوره هاي متفاوتي يورش هاي مهيبي را با ارسال كالاهاي ارزان و متنوع به بازارها ايران آغاز كردند. نظام اقتصادي و سياسي ايراني قادر به سازماندهي نهادي، تأمين و تجهيز منابع، استقرار سياستهاي بازرگاني و صنعتي كارآمد و بالاخص طراحي ساختارهاي نهادي كارآمد و متناسب، براي بسترسازي و پشتيباني از نوآوري براي توليد ظرفيت هاي رقابت پذير در اقتصاد صنعتي نبود. بنابر اين نتوانست خطوط دفاعي مناسبي را سازمان دهد و بصورت نسبتا پيوسته اي در حال عقب نشيني و تبديل شدن به زائدۀ اقتصادهاي صنعتي و تأمين كنندۀ مواد خام نفتي ارزان براي اقتصادهاي روبه رشد بوده است. اين روند تاريخي كه همزمان با گسترش انقلاب صنعتي و پديدار شدن اقتصاد جهاني آغاز شد موجب گرديد اقتصاد صنعتي دستي ايران، كه قادر به توليد رقابتي و ماشيني نبود، در وضعيت فروپاشي قرار گيرد. ميزان عملكرد نظام مند و كارآمد نهادهاي دولت، حقوق مالكيت، نظام آموزشي و بنگاه هاي اقتصادي به عنوان عوامل عمدۀ درگير در بسترسازي توسعه، بخش هايي مهمي در اين خصوص به شمار مي آيند. هدف اين پژوهش كه به روش كتابخانه اي و با اتكا بر منابع تحليلي و اسناد تاريخي و با رويكرد توصيفي تحليلي انجام شده آن است كه عملكرد عناصر نهادي در صنعت چرم، كيف، كفش و صنايع وابسته به آن را در قرن نوزدهم ميلادي، در ايران، مورد تحليل و بررسي قرار دهد. بنابر اين نتوانست خطوط دفاعي مناسبي را سازمان دهد و بصورت نسبتا پيوسته اي در حال عقب نشيني و تبديل شدن به زائدۀ اقتصادهاي صنعتي و تأمين كنندۀ مواد خام نفتي ارزان براي اقتصادهاي روبه رشد بوده است. اين روند تاريخي كه همزمان با گسترش انقلاب صنعتي و پديدار شدن اقتصاد جهاني آغاز شد موجب گرديد اقتصاد صنعتي دستي ايران، كه قادر به توليد رقابتي و ماشيني نبود، در وضعيت فروپاشي قرار گيرد. ميزان عملكرد نظام مند و كارآمد نهادهاي دولت، حقوق مالكيت، نظام آموزشي و بنگاه هاي اقتصادي به عنوان عوامل عمدۀ درگير در بسترسازي توسعه، بخش هايي مهمي در اين خصوص به شمار مي آيند. هدف اين پژوهش كه به روش كتابخانه اي و با اتكا بر منابع تحليلي و اسناد تاريخي و با رويكرد توصيفي تحليلي انجام شده آن است كه عملكرد عناصر نهادي در صنعت چرم، كيف، كفش و صنايع وابسته به آن را در قرن نوزدهم ميلادي، در ايران، مورد تحليل و بررسي قرار دهد.