تحليل محتواي كتاب‌هاي درسي فني‌و‌حرفه‌اي از نظر ميزان توجه به شايستگي‌هاي حرفه‌اي در ايران در سال 1398

آموزش‌هاي فني‌و‌حرفه‌اي به دليل آموزش و ايجاد مهارت‌هاي لازم در افراد براي توانايي احراز مشاغل، نقش بسزايي در اشتغال دارند. با توجه به اهميت نقش آموزش‌هاي فني‌و‌حرفه‌اي در توسعه اقتصادي و اشتغال، در طراحي نظام جديد آموزش متوسطه، كوشش شده است جهت‌گيري اين نظام به سمت توسعۀ آموزش‌هاي فني‌و‌حرفه‌اي با هدف آموزش فنون و مهارت‌هاي مورد نياز جامعه باشد. از‌سوي‌ديگر، آموزش مبتني‌بر شايستگي يك مدل آموزشي در آموزش فني‌و‌حرفه‌اي است كه بر شايستگي‌هاي حرفه‌اي متمركز است. بر اين اساس، هدف پژوهش حاضر تحليل محتواي كتاب‌هاي درسي فني‌و‌حرفه‌اي از نظر ميزان توجه به شايستگي‌هاي حرفه‌اي است و در آن از روش تحليل محتوا استفاده شده است. جامعه آماري شامل تمامي كتاب‌هاي فني‌و‌حرفه‌اي است كه با استفاده از سرشماري، چهار كتابِ «كارگاه نوآوري و كار‌آفريني»، «كاربرد فناوري‌هاي نوين»، «الزامات محيط كار» و «مديريت توليد» انتخاب شدند كه بين همه رشته‌ها مشترك است. ابزار اندازه‌گيري چك‌ليست تحليل محتواي محقق‌ساخته بود. براي تجزيه‌و‌تحليل اطلاعات از روش تحليل محتوا، تكنيك آنتروپي شانون استفاده شد و روايي محتوايي با استفاده از CVR، 0.90 و ضريب توافقي براي ارزيابي پايايي نيز 0.90 به دست آمد. نتايج حاصل از اين پژوهش در كتاب‌هاي مورد بررسي، نشان مي‌دهد در مجموع با 558 فراواني به مؤلفه شايستگي‌هاي فني و غيرفني توجه شده و بيشترين فراواني مربوط به شايستگي‌هاي غيرفني بوده است. در مؤلفه شايستگي‌هاي فني، بيشترين فراواني در ارتباط با شاخص مهارت با 72 فراواني و در مؤلفه شايستگي‌هاي غيرفني، بيشترين فراواني مربوط به شاخص مهارت كسب‌وكار با 154 فراواني بوده است.