فهم ديپلماسي فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در خاورميانه: ضرورت رويكرد تلفيقي سازه‌انگاري و تحليل گفتمان

Understanding the Cultural Diplomacy of the Islamic Republic of Iran in the Middle East:The need for a coherent approach to constructivism and discourse analysis

اگرچه خاورميانه يكي از كانون‌هاي اصلي همواره درحال تحول در نظام بين‌المللي بوده است اما نقش و اهميت آن، در نظريات روابط بين‌الملل، خصوصاً نظريات موسوم به جريان اصلي مورد غفلت قرار گرفته است. جمهوري اسلامي در اين منطقه، از كشورهاي پيش‌آهنگ ديپلماسي فرهنگي است. فهم ديپلماسي فرهنگي سياست خارجي ايران در چارچوب نظريات جريان اصلي چندان امكان‌پذير نيست. لذا، بهره‌گيري از نظريات نوين به شكل تلفيقي مي‌تواند زمينه را براي فهم عميق از سياست خارجي فرهنگي جمهوري اسلامي در خاورميانه فراهم نمايد. حال، بر مبناي دغدغه‌ي اصلي اين مقاله، با نقد بر اين برون‌گذاري عامدانه‌ي منطقه و بازيگران آن از نظريه‌پردازي روابط بين‌الملل اين سوال مطرح است كه «برسازي پيكره‌اي نظري - تلفيقي از نظريات متأخر سازه‌انگاري و تحليل گفتمان چرا و چگونه مي‌تواند زمينه را براي فهم ديپلماسي فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در خاورميانه فراهم آورد؟» يافته‌هاي اين مقاله‌ي نظري - راهبردي نشان مي‌دهد با توجه به رويكرد اجتماعي، فرهنگي و هويتي نظريات سازه‌انگاري و تحليل گفتمان و نيز ويژگي‌هاي خاص سياست خارجي فرهنگي جمهوري اسلامي با تمركز بر ساخت اجتماعي واقعيت، امكان لازم براي برسازي يك چارچوب تلفيقي وجود دارد.

Although the Middle East has always been one of the main focuses in the evolving international system, its role and importance in theories of international relations, especially the so-called mainstream theories, have been neglected. The Islamic Republic is one of the leading countries in cultural diplomacy in this region. Understanding the cultural diplomacy of Iran's foreign policy in the context of mainstream theories is not possible. Therefore, the use of new theories in a combined way can provide the basis for a deep understanding of the foreign cultural policy of the Islamic Republic in the Middle East. Now, based on the main concern of this article, by criticizing this deliberate expulsion of the region and its actors from the theory of international relations, the question arises that "Provided the culture of the Islamic Republic of Iran in the Middle East?" The findings of this theoretical-strategic article show that according to the social, cultural and identity approach of constructivist theories and discourse analysis, as well as special features of the foreign cultural policy of the Islamic Republic focusing on the social construction of reality, it is possible to build an integrated framework. The research method in this article is qualitative with a descriptive-historical approach and the research data has been collected in a library manner by taking notes.