جايگاه «اوبودگي»: چگونگي مطرح شدن خدا نزد امانوئل لويناس

لويناس از تصور «نامتناهي» يا خدا نزد دكارت به مثابه‌ي امري كه ناشي از انديشه‌ي «من انديشنده» نيست، بسيار بهره برده است، ولي آن را در راستاي نظام اخلاقي خود باز تقرير مي‌كند. اين‌كه باز تقرير لويناس از برهان دكارت تا چه حد مي‌تواند برهاني اخلاقي در جهت اثبات وجود خدا باشد، و همچنين اين‌كه اساساً خدا چه جايگاهي در فلسفه‌ي وي مي‌تواند داشته باشد، مسائلي هستند كه در اين مقاله به آن‌ها پرداخته شده است. از سويي ديدگاه لويناس درباره‌ي خدا قابل انفكاك از فلسفه‌ي او نيست. وي فلسفه‌ي خود را با نقد تاريخ فلسفه‌ي غربي مبني بر ناديده گرفتن گرفتن غيريت ديگري شروع مي‌كند. سپس بامعناي خاصي كه بر مفهوم سوبژكتيويته بار مي‌كند، مي‌كوشد مسيري اخلاقي به سوي «ديگري» بگشايد؛ مسيري كه در آن غيريت «ديگري» به رسميت شناخته شده باشد. اين گونه به نظر مي‌رسد در اين مسير تنگناهايي وجود دارد كه لويناس سعي كرده است با طرز تلقي ويژه‌ي خود از خدا و جعل واژه‌ي «اوبودگي» برآن‌ها فائق آيد. اين مقاله تلاشي است براي پرتوافكني بر چگونگي سير لويناس در جهت رسيدن به مفهوم خدا يا «اوبودگي»؛ و اين‌كه تا چه حد مي‌توان اين سير را برهاني اخلاقي بر وجود خدا تلقي كرد.