كليدواژه :
طباطبايي , رالز , اعتباريات , قراردادگروي , وجوهِ تشابه
چكيده فارسي :
«نظريّۀ اعتباريّاتِ» سيّد محمّدحسين طباطبائي نظريّه‌اي براي تبيين ساز وكار آن دسته از ادراكات انسان است كه مطابَقي در خارج ندارند و مجعول قواي فعّال انسان‌اند. دسته‌اي از اين ادراكات، ادراكاتي‌اند كه به حسن (خوبي) و قبح (بدي) مربوط‌اند. اعتباري دانستن حسن و قبح اين فرضيّه را به ذهن ما متبادر كرده كه «نظريّۀ اعتباريّاتِ» طباطبائي اساساً نظريّه‌اي قراردادگروانه است. در اين مقاله كوشيده‌ايم تا «نظريّۀ اعتباريّاتِ» او را با يكي از نظريّه‌هاي اخلاق‌شناختي قراردادگروانۀ معاصر؛ يعني، «نظريّۀ عدالت در حكم انصافِ» جان رالز، مقايسه كنيم، وجوه تشابه آن دو نظريّه را بيان كنيم و به مدد اين مقايسه به فهم بهتري از «نظريّۀ اعتباريّاتِ» طباطبائي و قراردادگروانه بودن يا نبودن آن دست يابيم. از همين رو، در اين مقاله، با روشي تحليلي، پيش‌فرض‌ها، استدلال‌ها و لازمه‌هاي دو نظريّۀ مذكور را كشف، استخراج و بيان خواهيم كرد. مدّعاي ما اين است كه در هر سه بخش مذكور وجوه تشابهي در نظريّۀ طباطبائي و نظريّۀ رالز يافت مي‌شوند كه به نحو موجّهي مؤيّد فرضيّۀ مايند.
چكيده لاتين :
Seyed Mohammad Hossein Tabataba'i “Theory of Etebariat” is a theory for explaining the mechanism of a set of human perceptions which have not counterparts in the external world and are the fictions of the active powers of man. Some of these perceptions consist of our perceptions of Goodness (Husn) and Badness (Qubh). By knowing Goodness and Badness as Etebari (conventional), it can be assumed that Tabataba'i Theory of Etebariat is a contractualist theory. In this paper, we have tried to compare Tabataba'i theory with one of the contemporary contractualist theory, i.e., John Rawls’ “Justice as fairness” theory, to consider their points of similarities, and to get, by this comparison, a better understanding of Tabataba'is Theory of Etebariat and it's being a contractualist or non-contractualist theory. So, in this paper, we will discover, extract, and state, by an analytic method, the presuppositions, arguments, and implications of these two theories. We claim that, in these three aspects, there are similarities in Tabataba'i’s and Rawls’ theories, which justifiably support our assumption.
