عنوان مقاله :
اثر تاريخ و الگوهاي كشت روي برخي ويژگي‌هاي كمي و كيفي و شاخص‌هاي سودمندي كشت مخلوط كلزا (Brassica napus L.) و نخود (.Cicer arietinum L)
عنوان به زبان ديگر :
Effect of Planting Dates and Patterns on some Quantity and Quality Properties and Advantageous Indices of Canola (Brassica napus L.) - Chickpea (Cicer arietinum L.) Intercropping
پديد آورندگان :
تركمان، محمد دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز - گروه زراعت و اصلاح نباتات، تبريز، ايران , ميرشكاري، بهرام دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز - گروه زراعت و اصلاح نباتات، تبريز، ايران , فرح وش، فرهاد دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز - گروه زراعت و اصلاح نباتات، تبريز، ايران , يارنيا، مهرداد دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز - گروه زراعت و اصلاح نباتات، تبريز، ايران , اشرف جعفري، علي سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور، كرج، ايران
كليدواژه :
عملكرد دانه , پروتئين , روغن , نسبت برابري زمين
چكيده فارسي :
به منظور ارزيابي اثرات تاريخ كاشت و الگوهاي كشت بر عملكرد و شاخص‌هاي سودمندي كشت مخلوط كلزا (Brassica napus L.) و نخود (Cicer arietinum L.) آزمايشي به‌صورت طرح كرت‌هاي خردشده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكرار در سال‌هاي 95-1394 در همدان اجرا شد. عامل اصلي شامل چهار تاريخ كاشت نخود و يك تاريخ كشت كلزا به‌صورت: كاشت هم‌زمان كلزا و نخود (30 شهريورماه) و در ادامه كاشت نخود به فواصل20 روز تا 30 آبان به‌صورت رديفي در كرت‌هاي كلزا انجام شد. عامل فرعي نسبت‌هاي مختلف كشت مخلوط كلزا و نخود به‌روش جايگزيني براساس 0:100، 25:75، 50:50، 75:25 و 100:0 درصد نخود-كلزا بودند. نتايج نشان داد كه تأثير تيمارهاي آزمايشي بر روي اكثر صفات معني‌دار بود. در مقايسه تاريخ‌هاي كاشت نخود، تاريخ‌هاي كاشت اول و آخر به‌ترتيب كم‌ترين و بيش‌ترين عملكرد بيولوژيك و دانه داشتند. اين افزايش عملكرد نخود به‌دليل كشت انتظاري و تحمل بهتر سرماي زمستانه بود. بيش‌ترين ميزان عملكرد بيولوژيك و دانه هر دو گونه در تيمار كشت خالص به‌دست آمد. بااين‌وجود سودمندي شاخص‌هاي ضريب نسبي تراكم و نسبت برابري زمين در كشت مخلوط بيش‌تر از كشت خالص بود به‌نحوي‌كه در تمام تيمارهاي كشت مخلوط نسبت برابري زمين بالاتر از يك بود. به‌طوركلي، كارآيي استفاده از زمين در كشت مخلوط 50:50 كلزا و نخود در مقايسه با ساير تيمارها بيش‌تر بود.
چكيده لاتين :
In order to evaluate planting date and planting pattern on yield and quality properties of canola (Brassica napus L.)-chickpea (Cicer arietinum L.) intercropping, a split plot experiment was conducted bases on a randomized complete block design with four replications during 2014-15 in Hamedan, Iran. Canola was sown only in the first date (21 Sept). Then, chickpea was sown in four sowing date as main factor with 20 days interval including: simultaneous with canola in 21 Sept and then 10 Oct, 30 Oct and 20 Nov. The sub-factor was different planting pattern by replacement method including: 100:0, 75:25, 50:50, 25:75 and 0:100 chickpea-canola, respectively. Results showed significant effects of treatments on most of the traits. Among chickpea sowing dates, the first and the last date had the lowest and highest biological and grain yield, respectively. In the late sowing date of chickpea (20 Nov) the climate condition was much colder and therefore the damage of freezing on dormant seeds was lower than that of growing seedling of the earlier sowing date. In comparison of planting pattern, the highest biological and grain yield was achieved at sole cropping for both crops. In contrast, the higher values of relative crowding coefficient index and land equivalent ratio (LER) were obtained in intercropping system than to the sole cropping. So, for all of the intercropping treatments, LER were always higher than unit. It was concluded that 50:50 intercropping treatment had comparative advantage compared to the others treatments and could increase land use efficiency.
عنوان نشريه :
فن آوري توليدات گياهي
