پيشگيري از مصرف سيگار و قليان بر اساس آموزه هاي اسلامي و روش تربيتي عبرت آموزي در مدرسه ( مورد مطالعه: استان ايلام )

Prevention or reduction of smoking and hookah use in adolescent male high school students in Dehloran city and Mosian region in Ilam province based on Islamic teachings, educational method of teaching lessons and presenting the idea of "lesson room" in school

زمينه و هدف:تمايلات روز افزون و مصرف انواع مواد دخاني معمول و پرطرفدار يعني سيگار و قليان، مانند اعتياد به انواع مواد مخدر به‌ عنوان مسئله‌اي گسترده، مهم و حساس داراي آسيب‌ها و خطرات جسمي، روحي، رواني، اجتماعي، فرهنگي، اخلاقي، اقتصادي، امنيتي، انتظامي و قضايي براي همه اقشار ازجمله قشر آسيب ‌پذير و در معرض خطر، يعني دانش آموزان نوجوان پسر هست. روش: پژوهش حاضر ازنظر نوع هدف، جزء تحقيقات كاربردي و با استفاده از روش توصيفي – تحليلي است. نمونه موردنظر، 4 مدرسه پسرانه مقطع متوسطه دوم شهر دهلران و منطقه موسيان در استان ايلام بودند كه به روش تصادفي خوشه‌اي انتخاب شدند. در اين پژوهش به بررسي و ارائه ايده‌اي نو و كاربردي تحت عنوان «اتاق عبرت» در قالب اتاق آثار مختلف فرهنگي و هنري دانش آموزان در مورد خطرات و آسيب‌هاي متعدد مصرف سيگار و قليان و استفاده از روش تربيتي دين مبين اسلام يعني روش عبرت‌آموزي و تأثير آن در پيشگيري و مصرف سيگار و قليان پرداخته‌شده است. يافته ­ها: مشخص شد كه ايجاد اتاق عبرت در هر مدرسه‌اي و حضور، فعاليت و بازديد از آن توسط دانش آموزان نوجوان پسر و بهره‌گيري از روش تربيتي اسلامي عبرت‌آموزي در مورد خطرات و آسيب‌هاي مختلف سيگار و قليان، توانست نقش مهمي در افزايش شناخت، نگرش، حسابگري، انديشه ورزي، تأثيرپذيري، بصيرت، تجربه ‌اندوزي و بازداري از لغزش‌هاي دانش آموزان نوجوان پسر در مورد خطرات و آسيب‌هاي مختلف فعلي و آينده گرايش و مصرف سيگار و قليان داشته باشد و آنان به درك معرفتي و باطني مهمي در اين زمينه رسيدند. نتايج: با ايده اتاق عبرت با استفاده از اصول و مباني روش تربيت اسلامي يعني روش عبرت‌آموزي، مي‌توان رفتارهاي پُرخطر و نابهنجار نوجوانان دانش‌آموز نظير گرايش و مصرف دخانيات را در قالب آثار هنري و فرهنگي مورد علاقه آنان در اين زمينه، پيشگيري و كاهش داد.

Background and Aim: Increasing tendencies and consumption of common and popular types of tobacco, namely cigarettes and hookahs, such as drug addiction as a widespread, important and sensitive issue with physical, mental, psychological, social, cultural, moral, economic harms and dangers. Security, law enforcement and the judiciary are vulnerable to all walks of life, including adolescent male students. Method: The present study, in terms of purpose, is part of applied research using descriptive-analytical method. The sample was 4 secondary schools for boys in Dehloran city and Mosian region in Ilam province that were selected by cluster random sampling method. In this study, to study and present a new and practical idea called "Lesson Room" in the form of a room of different cultural and artistic works of students about the dangers and harms of smoking and hookah and using the educational method of Islam, ie the method of learning and effectiveness It deals with the prevention and consumption of cigarettes and hookah. Results: It was found that creating a lesson room in each school and its presence, activity and visit by adolescent male students and using the Islamic educational method to learn about the dangers and various harms of smoking and hookah, could play an important role in increasing cognition. Attitudes, calculations, thinking, impressionability, insight, gaining experience and preventing slips of adolescent male students about various current and future dangers and injuries have a tendency to smoke and hookah, and they reached an important epistemological and esoteric understanding in this field. Results: With the idea of ​​a lesson room, using the principles and foundations of the Islamic education method, ie the instructional method, it is possible to prevent and reduce high-risk and abnormal behaviors of student adolescents such as smoking and smoking in the form of their favorite artistic and cultural works.