نقش و جايگاه خدمت سربازي در توسعۀ قانون مداري و نظم و انضباط اجتماعي

Role and Position of Military service in the Development of Social discipline

انضباط اجتماعي و ‌‌پاي‌بندي مستمر به آن (قانون مداري)، يكي از ضرورت‌هاي وجودي نهادها در نظام اجتماعي( جامعه) است. پرسش اصلي نوشتار حاضر اين است كه نقش و جايگاه نظام خدمت ‌وظيفۀ عمومي در توسعۀ قانون ‌مداري و نظم و انضباط اجتماعي چيست؟. هدف مورد نظر نگارنده، با تكيه به روش اسنادي – كتابخانه‌اي‌، بررسي نظام خدمت ‌وظيفۀ عمومي به‌ عنوان «فرا- نهادي» است كه به سبب ساز و كارهاي دروني خود، بيش از پيش مي‌تواند باز توليد نظم و انضباط اجتماعي و توسعۀ قانون مداري را در جامعه به انجام برساند. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه اگر چه امروزه وسايل ارتباط‌ جمعي و دنياي مجازي با به عاريت گرفتن بعضي از ويژگي‌هاي نهادي‌، نقش «نهادهايي مجازي» را ايفا مي‌كنند و كاركردهايي نظير: اجتماعي كردن افراد‌، نهادينه كردن ارزش‌ها و باز توليد نظم و انضباط اجتماعي( كه مختص نهادهاي سنتي بودند) را دست خوش تغييرات كرده و مورد دخل و تصرف قرار داده‌اند، اما نظام خدمت ‌وظيفۀ عمومي در جمهوري اسلامي ايران به دليل قابليت «خود ترميمي» فزاينده‌، در عين اين كه ويژگي‌هاي نهادي را حفظ كرده‌، با اتكا به عنصر «جابه‌جايي كاركردي» نقش نهاد مذهب، آموزش پرورش، اقتصاد و خانواده را نيز، در مقطعي از زمان براي كنشگران (سربازان) ايفا كرده است. بر اين اساس با توسعۀ كاركردهاي خود به ‌‌مثابۀ يك «فرا نهاد» بروز يافته است كه؛ با پيوند نظم ذهني و انضباط عيني، به ‌واسطۀ ضمانت‌هاي اجرايي درون ‌ذاتي خود، هم چنان يكي از كار ويژه‌هايي خود را كه همانا نهادينه كردن نظم و انضباط و استمرار آن (قانون مداري) در جامعه است به نحو مطلوب به انجام رسانده و نهاد ديگري نمي‌تواند عهده‌ دار كاركردهاي ضروري آن در جامعه كنوني ايران باشد.

social discipline and continuous commitment to it, is one of the Necessity of the Existence of social Institutions in society. The main question of this writing is what would be the Role and position of Public military duty in the development of order and social discipline? The target of the writer is; to Studying the system of military Service as Public institution by relying on documents- library method. The results of this research indicates that; Although nowadays virtual institutions with borrowing to take some institutional Social role and means doing such as Socializing, institutionalized values, and reproduction order and social discipline (traditional institutions were reserved) ,but the system of public duty in Islamic Republic of Iran has the increasing capacity to " self-rahabilitating " at the same time institutional characteristics, by relying on the element" function transporting "institution role religion, education, the economy and the family, in period of time for reactors take forms has played. However, with the development of his rolers as a updated " infra-institution" ; by fusion of mental order and obvious discipline, permanently preform one of the special works that is institutionalize order and discipline and its continuation in the society and other responsibilities can compile it is necessary in the present society Iran.