بررسي گونه هاي تمثيل كوتاه در اشعار جلال طبيب شيرازي

Investigating the types of compact allegories in the poems of Jalal Tabib Shirazi

وجود صورخيال برجسته وزيبا در اشعار شاعران نشان دهندة قدرت تخيل آنان است و تمثيل يكي از عناصر تصوير‌ساز شعر است. تمثيل از مباحث مهمي است كه هم در بلاغت قديم و هم در بلاغت جديد به آن پرداخته شده است؛ در كتب قديم از تمثيل در مباحث تشبيه مركب و استعارة تمثيليه سخن رفته است و در نقد جديد تمثيل زيرمجموعه مبحث تصوير و خيال است. از نظر ساختار، تمثيلهاي فارسي به دو بخش تمثيل توصيفي(تمثيل كوتاه )و تمثيل روايي (تمثيل گسترده) تقسيم مي شود؛ تمثيل روايي شامل حكايات انساني و حيواني، رمزي، فابل ، پارابل و… است. تمثيل توصيفي (كوتاه) معمولاً از يك يا چند جمله فراتر نمي رود و مهمترين انواع آن عبارتند از: تشبيه تمثيلي، استعارة تمثيليه، ارسال المثل و اسلوب معادله است. در اين مقاله براي پاسخ به سؤالات تحقيق ضمن بررسي انواع تمثيل توصيفي گونه هاي مختلف آن را در شعر جلال طبيب شيرازي مورد كنكاش قرار گرفته است. جلال طبيب شيرازي، طبيب و شاعري است كه در فاصلة زماني بين روزگار زندگاني سعدي شيرازي و عصر حيات حافظ شيرازي مي‌زيسته و انواع تمثيل كوتاه در شعر او نمود بارزي دارد. اين مقاله به روش توصيفي – تحليلي نوشته شده است و گردآوري داده ها به شيوة كتابخانه اي است. هرچند مقالات متعددي درباره تمثيل و ساختار و انواع آن در ادب فارسي چاپ شده است، اما تاكنون با اين اهداف مقاله اي دربارة گونه‌هاي تمثيل كوتاه در اشعار جلال طبيب منتشر نشده است.

The existence of distinguished imagery in poems of great poets represents their power in fantasizing and allegory is one of the illustrative elements of poetry and Imagery. Allegory is one of the most important topics which has been talked about a lot both in primitive and contemporary rhetoric. In ancient books, it has been considered as a compound simile and allegory metaphor, while in modern times, it is a subset of the subject of image and imagination. In terms of the structure of Persian allegories, It consists of two parts: descriptive and narrative allegory; narrative allegory includes stories of human and animal, symbolic stories, fable, parable, etc. Descriptive allegory usually does not go beyond one or more sentences, and its most important types are allegorical metaphor, allegorical simile, proverb, and Oslub-e-Moadeleh (techniques of sameness). In this article, we are attempting to study and search for the types of descriptive allegory and its examples in the poetry of Jalal Tabib Shirazi. He was a physician and a poet who lived in between Saadi's and Hafez's lifetime and variety of short allegories are prominent in his poetry. This research has been done through the library method and case study. Over the years, several articles have been published on allegory and its structure and types in Persian literature, but there has been no article about the types of short allegory in Jalal Tabib's poems.