بررسي كنترل علف‌هاي هرز بر صفات بيوشيميايي، محتواي نسبي آب برگ و عملكرد دانه در كشت مخلوط ارقام گندم

كشت مخلوط ارقام گندم به‌ويژه ارقامي كه از نظر ارتفاع با هم اختلاف دارند موجب افزايش عملكرد مي‌شود و علت اين امر مي‌تواند ايجاد كانوپي موج‌دار و استفاده كاراتر از منابع محيطي به‌ويژه تشعشع باشد كه موجب افزايش عملكرد مخلوط نسبت به اجزاي آن‌ها در كشت خالص مي‌شود. اين آزمايش به‌منظور مطالعه بررسي كنترل علف‌هاي هرز بر صفات بيوشيميايي و عملكرد در كشت مخلوط ارقام گندم صورت گرفت. آزمايش به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در طي سال زراعي 1398 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي داراب، دانشگاه شيراز اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل كنترل علف‌هاي هرز به مدت دو هفته در شش سطح در مراحل رشد گياه گندم بودند كه شامل: كنترل ابتداي پنجه‌زني، كنترل ابتداي ساقه‌رفتن، كنترل ابتداي غلاف‌رفتن، كنترل ابتداي ظهور سنبله، شاهد بدون علف‌هرز و شاهد بدون كنترل علف‌هرز بود و تيمار سيستم كشت شامل: تك‌كشتي سيروان، ستاره و مخلوط ستاره و سيروان به‌صورت رديف‌هاي يك در ميان و به نسبت يك به يك بودند. نتايج نشان داد كه اثرات كنترل علف‌هاي هرز و سيستم كشت بر صفات كلروفيل a و b، كارتنوئيد، كاتالاز، پراكسيداز، محتواي‌نسبي‌آب‌برگ، زيست‌توده علف‌هاي هرز و عملكرد دانه معني‌دار بود. همچنين مقدار كلروفيل a، كارتنوئيد و محتواي نسبي آب برگ در كنترل علف‌هاي هرز در مرحله پنجه‌زني به‌ترتيب، 64.2، 38.97، 31.4 درصد افزايش نسبت به شاهد داراي علف‌هرز داشت و همين صفات در كشت مخلوط به‌ترتيب 5.2، 7.2 و 12.8 درصد نسبت به تك‌كشتي ستاره افزايش داشته است. به‌طور كلي حضور بيشتر علف‌هاي هرز باعث كاهش در ميزان كلروفيل a، كلروفيل b و كارتنوئيد و افزايش در ميزان آنزيم كاتالاز و پراكسيداز شد و تمامي اين صفات در كشت مخلوط ارقام افزايش بيشتري را نشان داده‌اند. به‌طور كلي كنترل علف‌هاي هرز در مرحله پنجه‌زني باعث بهبود عملكرد در مقايسه با ساير تيمارها شد و بيشترين عملكرد دانه در كشت مخلوط ارقام حاصل شد كه نسبت به تك‌كشتي رقم ستاره 29.6 درصد افزايش داشت.