شرّ بنيادين و مسئوليّت اخلاقي در فلسفۀ كانت

كانت در دين در محدودۀ عقل تنها، اين نظريه را ارائه مي‌دهد كه طبيعت انسان اساساً واجد يك شرّ بنيادين است. استدلال كانت براي شرّ بنيادين، عمدتاً از دو بخش تشكيل شده است؛ يكي ميل ذاتي انسان نسبت به شرّ و ديگري ادعاي فراگير بودن شرارت بنيادين. كانت‌‌ با نفي نظريۀ گناه نخستين، اصرار‌ مـي‌ورزد كـه شـرّ بنيادين مشخّصه ناگزير طبيعت انسان است، ولي مسئوليّت اخلاقي‌ آن‌ بر عهدۀ ماست. چرا كه مـا آزادانـه‌ آن‌ را‌ انتخاب و از آن پيروي مي‌كنيم. كانت ادعا مي‌كند كه استعداد يا ميل ذاتي در يك عامل منطقي و محدود يك اصل يا عملي ذهني است كه به سمت شرّ گرايش دارد. شرّ بنيادين، هم ميل ذاتي و هم كنش اخلاقي است؛ يك وضعيّت متناقض كه باعث شده ‌است مفسّران آن را ناسازگار با ساير نظريات اخلاقي كانت دانسته وآن را رد كنند. هدف اين مقاله، نقدي بر مفهوم شرّ بنيادين از منظر كانت و ارتباط آن با اختيار و مسئوليّت اخلاقي است؛ زيرا نسبت دادن شرّ بنيادين به آزادي فردي، آغاز موضع استقلال اخلاق است.