تأثير خستگي مركزي و محيطي بر سرعت و دقت شوت هندبال

يكي از عوامل مؤثر بر عملكرد ورزشكاران خستگي است. با اطلاع از پيامدهاي خستگي بر عملكرد افراد، مي توان براي پيشگيري از آن در تمرينات ملاحظات ويژه اي در نظر گرفت. بنابراين دانستن اين كه در هنگام بروز خستگي مركزي و محيطي، ورزشكار تحت چه شرايطي قرار مي گيرد، مي تواند كليد موفقيت هر مربي باشد. لذا، هدف از پژوهش حاضر تعيين تأثير خستگي مركزي و محيطي بر سرعت و دقت شوت بازيكنان هندبال بود. بدين منظور 16 بازيكن دختر تيم هندبال دانشگاه تهران (با ميانگين سني4±23) در پژوهش حاضر شركت داشتند. پس از كسب رضايت آگاهانه و تكميل پرسش نامه دست برتري ادينبورگ، پيش آزمون سرعت و دقت شوت هندبال زين در 11كوشش متوالي از شركت كنندگان گرفته شد. سپس به طور تصادفي به دو گروه خستگي مركزي و محيطي تقسيم شدند. گروه خستگي محيطي تحت دو ساعت تمرين پرفشار بدني و گروه خستگي مركزي به وسيله آزمون استروپ تحت خستگي ذهني قرار گرفتند. پس از اعمال مداخله مورد نظر پس آزمون مشابه پيش آزمون گرفته شد. نتايج آزمون تحليل واريانس مركب 2 در2، در متغير سرعت نشان داد اثر اصلي آزمون (021/0=P) و اثر تعاملي آزمون و گروه (01/0=P) معنادار بود؛ ولي اثر اصلي گروه معنادار نبود (19/0=P). نتايج تي مستقل نشان داد بين سرعت شوت دو گروه در پس آزمون تفاوت معناداري وجود داشت (024/0=P) و سرعت گروه خستگي محيطي كمتر از خستگي مركزي بود. با اين حال در متغير دقت هيچ يك از اثرات اصلي گروه (24/0=P) و تعاملي آزمون و گروه (42/0=P) معنادار نبود. بنابراين طبق نظريه سيستم هاي پويا خستگي محيطي تأثير منفي بر ويژگي هاي بيروني حركت مي‌گذارد و متأثر از كاهش ظرفيت اندام‌هاي مجري است ولي خستگي مركزي بر پارامتر حركت (سرعت) اثرگذار نيست.