كليدواژه :
لَا أبَا لَك , لَا أبَا لِغَيرِك , اصطلاحات مركب روايي , كنايات روايي , ترجمه‌هاي نهج‌البلاغه
چكيده فارسي :
وجود صنايع ادبي اعم از اصطلاحات و مجازها در متون، هر چند مايۀ شيريني و زيبايي كلام است، اما گاه دستيابي به معناي دقيق آن‌ها، امري ساده نيست. به ويژه در عبارات كنايي، كشف معاني و مفاهيم، همواره از حاصل جمع جبري و سادۀ معاني واژگان به دست نمي‌آيد؛ ازاين‌رو كاربست آن‌ها در متون روايي، ازجمله نهج‌البلاغه موجب ديريابي مراد معصوم(ع) گشته است. دو عبارت كنايي «لا أبَا لَك» و «لا أبَا لِغَيرِك» ازجملۀ اين اصطلاحات‌اند كه تنها از معنايابي اجزاي مركّب و سپس كنار هم نهادن آن‌ها نمي‌توان به معناي حقيقي اين عبارات دست يافت؛ بلكه فهم مقصود امام(ع) ناگزير از توجه به قرايني همچون سياق كلام، فضا و سبب صدور و ... است. عدم توجه به اين مهم، مسئله‌اي است كه ترجمه‌هاي نهج‌البلاغه بدان مبتلا هستند و جايگزيني معادل‌هاي نامناسب در آن‌ها، شبهۀ «وجود الفاظ نامتعارف در كلام اميرالمؤمنين(ع)» را به اذهان متبادر مي‌سازد. اين پژوهش، ضمن بررسي و نقد ترجمه‌هاي معاصر، در پي شبهه‌زدايي از اين مقوله، با روش توصيفي ـ استنتاجي سعي دارد معادل‌هاي امروزي اين دو عبارت را بيابد و نشان دهد كه به‌جز معناي رايج نفرين يا ناسزا، معاني ديگري نيز مي‌توان براي اين اصطلاح در نظر گرفت اعم از مدح، تعجب، ترغيب، نكوهش و ... ازاين‌رو اين كنايه از عبارات چندكاربردي محسوب مي‌شود كه معادل‌هايي نظير «دشمنت بي‌حامي باد، شگفتا! چه كرده‌اي!؟ چرا نمي‌انديشي!؟ غفلت تا كجا! و ...» مي‌توانند بر آن دلالت كنند.
چكيده لاتين :
The existence of literary industries, including idioms in the texts, albeit is sweetish and beautifully word, but sometimes achieving their exact meaning is not easy. Especially in the Metaphorical Phrases, the discovery of meanings and concepts is not always obtained from the algebraic and simple meanings of the words; hence their application in narrative texts, including Nahj al-Balagha, has led to a lack of understanding of the purpose of the Imam. The two Metaphorical Phrases Lā Abā Lak" and "Lā Abā Legayrek" are among these idioms, which only the meaning of composite components and then put together, their true meaning cannot be reached; but the understanding of the Imam's purpose is inevitably involves paying attention to Evidences such as: style of an expression and circumstances of the issuance Etc. Not paying attention to this issue is a problem that Nahj al-Balagha's translations are plagued with and the replacement of inappropriate equivalents in them, creates a suspicion of "the existence of offensive words in the word of the Amir al-Momenin" in the minds. This research, while analyzing and criticizing contemporary translations, seeks to eliminate these doubts by deductive descriptive method, to find the correct equations of the present two terms, and shows that in addition to the main meaning, there are other meanings to the term such as "Why don't you think!?, How much neglect!, Why not come on your own?!, What have you done!?, Enemy your enemy Etc".
