عنوان مقاله :
مطالعه پيكرنگاري پيامبر(ص) در نگارههاي دوره ايلخاني با اتكاء به آيكونوگرافي پانوفسكي
پديد آورندگان :
رفيعي ، مريم مؤسسه آموزش عالي هنر شيراز , جهانگرد ، علي اكبر دانشگاه آزاد اسلامي واحد شيراز
كليدواژه :
چهره پيامبر , آيكونوگرافي , ايلخاني , مغول , نگارگري
چكيده فارسي :
وقايع زندگي پيامبر يكي از مهمترين عناويني است كه در ادوار مختلف جهت تصويرگري مورد توجه بوده است كه نمونههاي بسياري از آن در نسخ خطي مربوط به دوره ايلخانان ديده ميشود. پژوهش حاضر شامل بررسي نمونههايي از اين نگارهها بر مبناي روش آيكونوگرافي است. در اين راستا اين پژوهش به دنبال يافتن پاسخ براي سه پرسش اصلي است: 1. مهمترين خصوصيتهاي شمايلنگارانه چهره پيامبر در نگارگري دوره ايخاني چه خصوصياتي است؟ 2. سير تحول شمايل ديني و به خصوص چهره پيامبر در عهد ايلخاني چگونه بوده است؟ 3. عوامل اثرگذار بر تصويرسازي شمايل ديني در دوره مذكور چه مواردي بودهاند؟ براي دستيابي به اين پرسشها چهار نگاره از نسخ خطي عهد ايلخاني با روش آيكونوگرافي مورد بررسي قرار گرفتهاند. نتايج بهدست آمده از خوانش بيان تصويري اين نگارهها در ارتباط با شخصيت پيامبر، گوياي اين امر است كه: نگارگران بر مبناي توصيفهاي ارايه شده در قرآن، احاديث، روايات و همچنين علايق سفارش دهندگان دست به مدون كردن خصايص شمايلنگارانه براي مصور كردن چهره و رويدادهاي زندگي پيامبر زدهاند. اين اطلاعات گوياي بسترهاي فكري، مذهبي، سياسي و هنري دوره مورد مطالعه هستند كه وجوه افتراق و تشابه تصوير پيامبر در بازه زماني مذكور را نيز مورد توجه قرار داده است.